Cinsel istismar suçlusu Jeffrey Epstein öldüğünde yaklaşık 600 milyon dolarlık servet sahibiydi; bu büyük ölçüde iki zengin milyarder müşteri ve cömert vergi indirimleri sayesinde mümkün oldu.

2019’daki öldüğünde Jeffrey Epstein son derece zengin bir adamdı. Büyük ev koleksiyonu, özel Karayip adaları ve yaklaşık 380 milyon dolar nakit ve yatırım dahil olmak üzere, mal varlığına göre serveti 578 milyon dolardı. Bu serveti tam olarak nasıl kazandığı, devam eden skandalın merkezinde yer alıyor. Daha az ilgi çekici olan olasılık, Epstein’ın istismar suçlarının, milyarder müşterilere sunduğu finansal danışmanlık, yatırım, miras ve vergi planlama hizmetlerinden ayrı olduğu yönünde.

Finans işleri örtü müydü?

2013’teki bir kurumsal beyanında Epstein kendisini deneyimli ve başarılı bir finansçı ve iş insanı, birkaç yüksek karlı şirket kurmuş girişimci ve türev ve opsiyon bazlı yatırımların öncülerinden biri olarak tanımlamıştı. Donald Trump yanlıları ve komplo teorisyenlerinin iddiasına göre ise daha skandal olan senaryo şöyleydi: Epstein zengin dostlarını evlerinde ve adalarında kaçırılan çocuklara cinsel istismarda bulunurken gizlice kaydediyor ve sonra bunlarla onları şantaj yaparak, finansal işleri de bu kumpas için bir örtü görevi görüyordu.

Epstein’ın servetinin tam kaynağı hâlâ gizli olsa da, Forbes’un dava belgeleri, araştırma notu ve mali kayıtların incelemesine göre açıkça görülen şu: Epstein servetini inşa ederken öncelikle iki milyarder müşteriye ve bir vergi hilesine dayandı.

Jeffrey Epstein’ın mülkleri nasıl satıldı?

Victoria’s Secret’ın uzun süreli CEO’su Les Wexner ve özel sermaye devi Leon Black, Epstein’ın en büyük iki finansal müşterisiydi. New York Times’ın açtığı kamu kayıt davasıyla elde edilen mali tablolara göre 1999’dan 2018’e Epstein’ın iki başlıca işi 800 milyon dolardan fazla gelir getirdi ve bu gelirlerin en az 490 milyon doları sadece hizmet geliriydi, kalan kısmı ise yatırım kazançlarına dayanıyordu. Forbes tahminlerine göre bu dönemde Epstein’ın hizmet gelirlerinin yüzde 75’inden fazlası Wexner ve Black’tendi. ABD Virgin Adaları merkezli bu iki şirket, Virgin Adaları hükümetinin JPMorgan Chase’e 2022’de açtığı davada sunulan bir uzmana göre Epstein’ın ölümüne kadar tek gelir getiren şirketleriydi. Trump ve Epstein yıllarca arkadaş olsa da birlikte iş yaptıklarına dair hiçbir kanıt bulunmuyor. İkili 2004’te aynı Palm Beach mülkünü satın almak için yarışırken araları bozuldu; mülkü Trump kazandı.

1937 doğumlu Wexner, 1991’den 2007’ye kadar Epstein’ın en önemli müşterisiydi; yıllar içinde Epstein’a 200 milyon doların üzerinde ödediği tahmin ediliyor. 1972 doğumlu Black ise, 2012–2017 döneminde Epstein’a 170 milyon dolar ödedi; bu ödemeler hukuk firması Dechert LLP’nin yaptığı bağımsız soruşturma ile ABD Senato Maliye Komitesi araştırmasına göre ortaya kondu.

Epstein 1996’da ABD Virgin Adaları’na ikamet etmeye başladı ve iki yıl sonra Financial Trust Company adlı bir finansal danışmanlık şirketi kurdu; aynı yıl neredeyse 8 milyon dolar harcayıp Little St. James Adası’nı satın aldı. Mahkeme belgeleri, bu firma ile 2011’de kurduğu ve ertesi yıl ana şirket haline gelen Southern Trust Company üzerinden bölgenin ekonomik kalkınma programından yararlandığını gösteriyor. 1999’dan 2018’e kadar bu vergi muafiyetleri sayesinde yaklaşık 300 milyon dolar vergi tasarrufu sağladı. Aynı dönemde şirketlerinden en az 360 milyon dolar temettü geliri elde etti.

Jeffrey Epstein davası neden yeniden tartışılıyor?

Wexner ve Black, Epstein’la ilişkileri nedeniyle özür dilediler ve cinsel suçlarından haberdar olmadıklarını söylediler. Wexner, 2020’de L Brands CEO’luğundan ayrıldı ve “Böylesine iğrenç, hastalıklı bir davranışa sahip biriyle çalışmaya devam etmezdim” dedi. Black ise 2020’de yaptığı kazanç toplantısında ilişkilerinden “derin pişmanlık duyduğunu” belirtti; Dechert raporu Black’in Epstein’ın suç faaliyetlerine herhangi bir katkısı olduğuna dair “hiçbir kanıt sunmadı” dedi. Black, 2021’de Apollo CEO’luğundan ve Modern Sanat Müzesi başkanlığından ayrıldı.

Diğer çalıştığı isimler

Epstein’ın yalnızca bu iki ana müşterisi yoktu; Johnson & Johnson mirasçısı Elizabeth Johnson da müşteriydi ve milyarder Glenn Dubin’in hedge fonu Highbridge Capital Management, Epstein’a JPMorgan Chase’e şirketi tanıttığı için 15 milyon dolar ödedi. 2004’te Highbridge’yi 1.3 milyar dolara satın alan JPMorgan, Epstein’ın o yıl elde ettiği 127 milyon dolarlık en yüksek gelir dönemine denk geldi. Epstein ayrıca eski bir ABD hazine bakanı, devlet başkanları, Nobel ödüllü isimler ve önde gelen hayırseverlerle çalıştı; Black kimseyi isimlendirmedi. Bir noktada Epstein, yalnızca en az 1 milyar dolara değer insanlarla çalıştığını iddia etmişti. Epstein’ın firmalarıyla müşterileri arasında halka açıklanan tek işlemler, Leon Black’in yaptığı 170 milyon dolarlık ödemeler ve Highbridge’in 15 milyonluk ödemesi oldu.

Wexner, Epstein’ın servetinin tohumlarını atan kişi olarak öne çıkıyor. 1963’te The Limited perakende şirketini kurdu ve Victoria’s Secret, Bath & Body Works gibi markalarla milyar dolarlık bir iş kurdu. Epstein’la tanıştığında, onu tanıyan aracı biri sayesinde 1980’lerde tanıştı; kendisinden 15 yaş küçük olan karizmatik adamla büyülendi ve servet yönetiminde ona görev verdi. 1991 itibariyle Epstein, Wexner’in finansal işlerinin tüm yetkisini eline aldı. Bu ilişkide Wexner’ın Epstein’a ödeyeceği miktar tam olarak belli değil; Forbes, 2007’ye kadar olan süreçte en az 200 milyon dolar ödediğini tahmin ediyor. Wexner’a yakın kaynaklar bunu 'en az 200 milyon dolar' olarak ifade ediyor.

Bu sadece nakit bir veri. Epstein yıllarca Wexner’in Manhattan’daki 28.000 metrekarelik malikanesinde yaşadı ve 2011’de mülkü Wexner tarafından Epstein’a resmî olarak devredildi. Bazı kaynaklara göre Epstein, 1998’de Wexner’e bu ev için 20 milyon dolar ödedi ancak bu işlemin hiçbir resmi kaydı bulunmuyor. Ev, 2019’da Epstein’ın ölümünde 56 milyon dolar değerindeydi. Epstein ayrıca 1993’te Wexner’in Ohio’daki New Albany’deki planlı topluluğundan 3.5 milyon dolara bir ev satın aldı ve 1998’de aynı toplulukla ilişkili bir şirkete 8 milyon dolara sattı. (Bu şirketin adresi Wexner’ın New Albany Company ile aynı ve Epstein da 1998’de burada yönetici olarak listeleniyordu.) Epstein’ın “Lolita Express” adlı Boeing 727 uçağı da 1990’dan 2001’e kadar Wexner’ın Limited şirketine aitti ve sonra bilinmeyen bir meblağla Epstein’a devredildi.

İlişki 2007’de Wexner’ın Epstein’dan en az 46 milyon dolarını zimmetine geçirdiğini yazmasıyla bozuldu. Wexner’ın himayesi sona erdikten sonra, Financial Trust Company 2000–2006 arasında 300 milyon dolar hizmet geliri sağlarken, sonraki altı yılda bu gelir 5 milyon doların altına düştü. Kısa süre sonra ABD finansal krizinin vuruşuyla Epstein daha da sekteye uğradı: 2008–2012 döneminde Financial Trust, en büyük müşterisini kaybetmenin ve batık yatırımların etkisiyle 166 milyon dolar net zarar kaydetti. Ünü de 2008 Florida eyaletindeki fuhuş suçlaması ve suçunu kabul etmesiyle zedelendi.

Epstein’ın ikinci aktörü Leon Black oldu. Apollo Global Management’in kurucu CEO’su olan Black, 1990’lar ortalarından beri Epstein’ı tanıyordu ve Epstein 1997–2007 arasında Black Family Foundation yönetim kurulu üyeliği yaptı. 2012’de Epstein Black’a miras ve vergi planlama, kuruluş işleri, hayır işleri gibi konularda danışmanlık yapma konusunda görüşmeler başlattı. Dechert soruşturmasına göre Black, 2013 Şubat’ında Southern Trust Company ile bir anlaşma imzaladı; Epstein, Black’in varlıkları ve mirası ile ilgili “estate planning” hizmetleri sunacaktı.

Epstein, Black’e genelde müşterilerinden yıllık 40 milyon dolar aldığını söyledi; bu 2011’de Southern Trust’ı kurmuş ve Financial Trust’ın önceki beş yılda ciddi zarar yazmış olması göz önüne alındığında pek inanılır görünmüyordu. Senato Maliye Komitesi araştırmasına göre Black, 2012’de Southern Trust’ın Deutsche Bank hesaplarına 5.5 milyon dolar havale etti, ancak bu ödeme o yılki yıllık raporda yer almıyordu. 2013 Şubat’ında Black ve Epstein, hizmetler için 23.5 milyon dolar ödeme konusunda anlaştı ve üç ay sonra da taksitler halinde 56.5 milyon dolar daha ödemeyi kabul etti; Black 2013’te Epstein’a toplam 50 milyon dolar ödedi.

Mali kayıtlara göre Black’ten gelen bu ödemeler Southern Trust’ın 2013’te kazandığı 51 milyon dolarlık hizmet gelirinin neredeyse tamamını oluşturuyordu. Ertesi yıl, Black yazılı bir anlaşma olmadan “ihtiyari olarak” Epstein’a hizmet bedeli ödemeyi kabul etti. Black 2014’te 70 milyon, 2015’te 30 milyon dolar ödedi; bu ödemeler sanat koleksiyonu, aile ofisi, yat ve uçak yönetimi gibi konularla ilgiliydi. Bu ödemeler Southern Trust’ın 2014’teki tüm, 2015’teki ise yarısından fazlası hizmet gelirini oluşturuyordu. Aynı yıl, Black Epstein’a bağlı bir hayır kuruluşuna en az 10 milyon dolar bağışta bulundu. Black’in 2016'dan itibaren Epstein’a ödeme yaptığı görülmüyor ve Southern Trust o yıl hizmet geliri bildirmedi. 2017’de Black, Epstein’a 8 milyon dolar son bir ödeme yaptı; bu, firmada o yıl kaydedilen tek ücret geliriydi.

Bunların toplamı, Epstein’ın gelirinin neredeyse tamamıyla Black’e bağlı olduğunu gösteriyor. ABD Senatörü Ron Wyden, Adalet Bakanı Pam Bondi’ye yazdığı mektupta bu 170 milyon dolarlık ödemenin “vergi danışmanlığı için olağanüstü bir miktar” olduğunu ancak “yazılı sözleşme olmadan Bruce’un bu kadar olağanüstü bir ödemeyi neden yaptığını açıklayan tatmin edici bir gerekçe sunulmadığını" belirtti.

2017’de Black ayrıca Plan D adlı bir Epstein şirketine 30.5 milyon dolar kredi verdi; bu şirket, Epstein’ın genç kızları ve çocukları adasına taşıdığı iddia edilen Gulfstream jetine sahipti. Dechert raporuna göre bu krediler kısa vadeli ve Epstein ile ilgili bir sanat işlemiyle bağlantılıydı. Black 2018 başında tam geri ödeme talep etti ancak Epstein vefat etmeden sadece 10 milyon dolar geri ödedi. Black, 2018 Ekim’inde Epstein ile ilişkiyi kestiğini söylüyor.

Virgin Adaları’ndaki vergi avantajlarını kullandı

Ana destekçilerinden fayda sağlamak dışındaki Epstein, servetini inşa ederken ABD Virgin Adaları’ndan büyük vergi avantajları da kullandı. Bölgenin Ekonomik Kalkınma Komisyonu programı kurumlar için yüzde 90 gelir vergisi muafiyeti ve yüzde 100 brüt gelir ve tüketim vergisi muafiyeti sağlıyor.

Epstein ilk olarak 1998 Aralık’ında Financial Trust için bu avantajlara başvurdu. Başvurusu kabul edildi ve 2009’a kadar geçerliydi sonrasında 2014'e kadar uzatıldı. Southern Trust’a geçtiğinde 2013 Mart’ında tekrar başvuru yaptı; bu firma için 2023’e kadar devam eden aynı vergi indirimleri kabul edildi. Bu avantajlar 2019’daki ölümünde sona erdi. Vergi tasarrufları muazzamdı: 1999–2018 arasında firmaları sadece yaklaşık 41 milyon dolar vergi ödedi. Forbes’a göre Epstein, bu dönemde ortalama yüzde 4 vergi oranı ödediği tahmin ediliyor; oysa ABD Virgin Adaları’nın kurumsal en yüksek vergi oranı yüzde 38.5 idi.

Bölge yönetimi daha sonra bu vergilerin bazılarını geri alma girişiminde bulundu. 2022’de ABD Virgin Adaları ile yapılan bir uzlaşmada Epstein’ın “suç ağına finansman sağlamak için sahtekârlıkla elde ettiği” vergi avantajları için 80 milyon dolardan fazla geri ödeme yapmayı kabul etti. Leon Black da, Jeffrey Epstein’la ilişkisi nedeniyle 2023’te Virgin Adaları ile 62.5 milyon dolarlık bir uzlaşma sağladı.

Miras idaresinde 131 milyon varlık bulunuyor

Ölümünden altı yıl sonra bile Epstein’ın mal varlığı nakit dolu. 31 Mart tarihli en son çeyreklik raporuna göre miras idaresi 131 milyon dolar varlığa sahipti; 49 milyon doları nakit, 79 milyon doları belirli olmayan varlıklar şeklindeydi. Son altı yılda tüm evlerini ve adalarını sattı, kurbanlara 160 milyon dolardan fazla dağıttı, 30 milyon dolar borç ödedi ve 105 milyon dolar Virgin Adaları ile yapılan anlaşma çerçevesinde ödemeyi kabul etti. Ancak geçen yıl IRS’den 112 milyon dolarlık vergi iadesi aldı.

Epstein’ın servetinin ve müşteri listesinin tamamı hala bilinmiyor ancak yakın zamanda daha fazla detayın halka açılması muhtemel. 17 Temmuz’da Senatör Ron Wyden, Senato Maliye Komitesi soruşturmalarının geçen yıl Hazine Bakanlığı’ndaki Epstein dosyalarına eriştiğini açıkladı. JPMorgan Chase, Deutsche Bank, Bank of New York Mellon ve Bank of America hesaplarında 4700’den fazla işlem bulunduğunu ve bu işlemlerin toplamda 1.9 milyar doları aşacağını belirtti.