Birçok hükümet, ABD Başkanı Donald Trump’ın gümrük tarifelerine misilleme ile karşılık verebilir. Bu hamle ülkelere bir ticaret anlaşmazlığını çözme konusunda daha fazla koz sağlayabilir. Ancak böyle bir hamlenin ekonomik etkileri daha da kötüleştirme riski var.

---

18 Nisan 2025, 15:16

Bazı ekonomistlere göre bir ticaret savaşından kaçınmak çok basit: Karşılık vermeyin. Şimdiye kadar bu strateji, ABD Başkanı Donald Trump'ın en yüksek gümrük vergilerinden bazılarını üç aylığına askıya almasıyla dünyanın büyük bir kısmı için işe yaramış gibi görünüyor. Çin ise kendini ABD ile topyekûn bir ticaret savaşının içinde buldu.

Misilleme listeleri

Şimdi ülkeler Trump'la müzakere ederken bu yaklaşıma sadık mı kalacaklarına yoksa misillemeyi kaldıraç olarak mı kullanacaklarına karar vermek zorunda kalacaklar. Misillemenin dezavantajı, sadece ABD ekonomisine değil, aynı zamanda misilleme yapan ülkelere de zarar vermesi. Avrupa Birliği şu ana kadar Trump'ın gümrük vergilerine karşılık vermekten kaçındı ancak ABD'nin çelik ve alüminyum tarifelerine karşılık olarak hedef alınacak belirli ürünlerin bir listesini hazırladı. Liste sakız, fıstık ezmesi, motosiklet, tekne ve bahçe şemsiyesi gibi özenle seçilmiş bir dizi ürünü kapsıyor. Bu gümrük vergileri şu anda beklemede ancak blok, görüşmelerin başarısız olması halinde daha fazla misilleme önlemiyle birlikte devreye girebileceklerini söyledi.

Kanada da kendi Amerikan ürünleri listesini hazırladı ancak AB'nin aksine bazı misilleme tarifelerini yürürlüğe koydu. USMCA olarak bilinen serbest ticaret anlaşması olan ABD-Meksika-Kanada Anlaşmasına uymayan 40 milyar dolardan fazla ABD malı ve araç ithalatına vergi koydu. Bazı liderler misilleme yapma dürtüsüyle hareket ediyor. Anketler Avrupalıların büyük bir çoğunluğunun ABD'ye karşı önlem alınmasını desteklediğini gösteriyor.

“Refah kaybına yol açar”

Ancak diğer ülkelere uygulanan gümrük tarifelerinin yükseltilmesi ekonomistler tarafından yaygın bir şekilde kendi kendine zarar verme eylemi olarak görülüyor. Tarifeler tüketiciler için fiyatları yükseltiyor, yatırımları bozuyor ve üreticilerin rekabet gücünü azaltıyor. İngiltere'deki Aston Business School'da ekonomist olan Jun Du, “Misilleme konusundaki ekonomik teori çok açık: Misilleme her zaman refah kaybına yol açar ve misillemenin tavsiye edildiği tek durum, misillemenizin misillemeyi başlatan tarafı geri adım atmaya iteceğinden oldukça emin olduğunuz bir durumdur” dedi. Trump, misilleme yapan ülkelerin ABD'den daha fazla ticaret önlemi alma riskiyle karşı karşıya olduğu uyarısında bulundu.