Müsilaj dört yıllık aranın ardından Marmara Denizi'nin yüzeyine döndü. Prof. Dr. Mustafa Sarı ve Su Ürünleri Kooperatifleri Merkez Birliği Başkanı Ramazan Özkaya, müsilajın ekonomik ve ekolojik etkilerini Forbes Türkiye'ye değerlendirdi.

Halk arasında deniz salyası olarak bilinen müsilaj 2021’de Marmara’nın yüzeyini sarmasının ardından yüzeye döndü. Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Sarı müsilajın 23 Ekim 2024’te Marmara’da yeniden görülmeye başladığını söyledi. Sarı’nın incelemelerine göre 5 Aralık’ta müsilaj güneyden kuzeye tüm Marmara’yı kapladı. 23 Aralık itibarıyla da Çanakkale Boğazı’ndan Kuzey Ege’ye doğru geçişi kaydedildi. 

Müsilaj yoğun olduğu bölgeleri aktaran Sarı, “En son geçen hafta Kuzey Ege’nin akvaryumu olarak bildiğimiz Saroz Körfezi’nde de çok yoğun şekilde müsilaj kaydına rast geldik. Şu anda müsilaj Marmara Denizi’nin yüzeyi ile 30 metre derinliği arasında ve Kuzey Ege’nin Bozcadada, Gökçeada çevreleri ile Saroz Körfezi’nde örümcek ağı gibi bütün denizi sarmış durumda” dedi.

60 metre derinlikte oksijen kritik seviyede

Dört yıl sonra yeniden görülen müsilajın en büyük etkileri ekolojik. Bu durumdan en fazla zararı deniz dibi canlılarının gördüğünü belirten Sarı, “Denizin dibinde kaçamayan pina, mercan, istiridye, sünger, deniz çayırları gibi denizin akciğerleri dediğimiz türleri boğuyor. Onların hem nefes almasını hem beslenmesini engelliyor. Deniz çayırlarının fotosentez yapmasını engelliyor. Onların üstünü battaniye gibi örtüyor. Suyun içindeki çözünmüş oksijeni tüketiyor” dedi. 

Sarı son yapılan bilimsel çalışmalara göre Marmara Denizi’nin 60 metre altında oksijenin kritik seviye olarak belirtilen 2 miligram litrenin altına düşmüş durumda olduğunu belirtti. Yani ekolojik etkileri şu anda bütün boyutlarıyla bölgeyi etkisi altına almış durumda. 

“Baharda yüzeye daha çok çıkacak”

Müsilajın deniz yüzeyinde görülmesine neden olan 3 etken var: Fitoplankton denilen bitkisel canlıların aşırı çoğalması, deniz sıcaklığının yükselmesi ve buna bağlı olarak bakteriyel aktivitelerin artması ve denizdeki endüstriyel ve evsel atıklar nedeniyle oluşan kirlilik. Ancak Prof. Dr. Sarı dört yıldır müsilajın denizin dibinde varlığını koruduğunu bu nedenle sıcaklıklar yükselmeden yüzeye çıktığını söyledi. 

Müsilaj Kıyıdan Uzakta da Yüzeye Çıkmaya Başladı!

Görüntüyü bir balıkçımız iletti. Marmara Adası Tekirdağ arası. Kıyıdan uzak ve derin bir bölge. 3 Şubat 2025 tarihi itibarıyla açıklarda da müsilaj yüzeyde. Sular ısındıkça dahaok yüzeye çıkacak, ekolojik ve ekonomik kayıplar… pic.twitter.com/AnUVuzXybZ

— Mustafa SARI, Prof. Dr. (@profmustafasari) February 3, 2025

Sarı, “Baharda yüzeye daha çok çıkacak. Şu anda iki haftadır Gemlik, Mudanya kıyıları, Çanakkale Boğazı ve Marmara’nın çevresindeki liman, marina içi bölgelerde müsilaj yüzeyde. Suların ısınmasıyla birlikte daha çok yüzeye çıkacak. Aşağıda, suyun dipinde çok yoğun müsilaj olduğu için onların bir kısmı doğal olarak suyun yüzeyine çıkıyor. Suların ısınmasıyla beraber müsilaj oluşumu artacağı için dibe çöküşlerde daha yoğun olacak hem de yüzeyi kaplama etkisi daha büyük olacak. Müsilaj sadece yüzeye çıktığında sorun değil müsilaj bir sonuç. Sonuçlar nedenler değişmeden değişmez. Müsilaj denizle kurduğumuz yanlış ilişkinin bir sonucu. Dört yıldır biz söyledik bunu: Müsilaj tekrar gelecek diye. Dört yıl içinde yüzeyde gördüğümüz şekliyle değil ama farklı boyutlarda diplerde zaten müsilaj vardı” diye konuştu.