Tayland’ın güneyindeki sık ormanlarda ve sulak alanlarda, bilim dünyasını sevince boğan bir gelişme yaşandı. Dünyanın en nadir canlılarından biri olan yassı başlı kedi, tam 30 yıllık sessizliğini bozarak bu ormanlarda yeniden ortaya çıktı.

Bölgede en son 1995 yılında görülen ve o günden bu yana Tayland sınırları içinde “muhtemelen nesli tükendi” gözüyle bakılan bu küçük avcı, pes etmeyen koruma ekiplerinin dikkati sayesinde nihayet görüntülendi. Bu sadece bir türün geri dönüşü değil, aynı zamanda umudun da yeniden canlanması anlamına geliyor.

Yıllardır süregelen yerel duyumların peşini bırakmayan Panthera Tayland ve Tayland Milli Parklar Departmanı, geçtiğimiz iki yıl boyunca bölgeyi adeta mercek altına aldı. Ancak araştırmacıları asıl heyecanlandıran kare, bir dişi yassı başlı kedinin yanında yavrusuyla birlikte yürürken yakalandığı an oldu. Bu görüntü, türün sadece hayatta kalmadığını, aynı zamanda güvenli bir şekilde üremeye devam ettiğini de kanıtlar nitelikte. Tayland Çevre Bakanı Suchart Chomklin, bu keşfi milli bir gurur kaynağı ve doğayı koruma çabalarının en somut ödülü olarak tanımlıyor.

Balıkçı kedilerden alınan dersle gelen başarı

Yassı başlı kedileri bulmanın bu kadar zor olmasının sebebi, hem çok küçük olmalarından, hem de sadece geceleri, insanın girmesi imkansız olan çok sıkı bitki örtüsü içinde hareket etmelerinden kaynaklanıyor. Daha önceki yıllarda kurulan kameralar hep sonuçsuz kalmış ve kedi bir türlü kadraja girmemişti. Bilim insanları bu kez farklı bir yol izleyerek, yassı başlı kediye akraba olan balıkçı kediler üzerindeki araştırmalarından elde ettikleri tecrübeyi kullandı. Kedinin hangi rotaları izleyebileceğini ve hangi su kenarlarında avlanabileceğini titizlikle hesaplayan uzmanlar, kameraları bu stratejik noktalara yerleştirince başarı kaçınılmaz hale geldi.

Dünya genelinde sadece 2.500 civarında kaldığı tahmin edilen bu tür, IUCN (Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği) tarafından zaten tehlike altında olarak sınıflandırılıyor. Tayland’daki bu yeni bulgular, 2026 yılında yapılacak yeni değerlendirmeler için de kritik bir veri tabanı oluşturuyor. Koruma programı yöneticisi Rattapan Pattanarangsan, bu keşfin aslında bize büyük bir ders verdiğini söylüyor: Kaybolduğu sanılan türler hakkında gelen doğrulanmamış ihbarları asla hafife almamalıyız. Henüz keşfedilmemiş birçok el değmemiş bölge, hala bizden gizlenen nadir canlı topluluklarına ev sahipliği yapmaya devam ediyor olabilir.