Musk'ın robotaksi rüyası kabusa dönüşebilir mi?
Elektrikli araç devi Tesla şimdiye kadar kısmi otomasyonlu Autopilot ve tam otonom sürüş özellikleriyle yaşanan, ölümle sonuçlanan kazalarda büyük hukuki sorunlardan kaçındı. Ancak tam otonom bir seyahat hizmeti bu durumu değiştirebilir.
Elektrikli araç devi Tesla şimdiye kadar kısmi otomasyonlu Autopilot ve tam otonom sürüş özellikleriyle yaşanan, ölümle sonuçlanan kazalarda büyük hukuki sorunlardan kaçındı. Ancak tam otonom bir seyahat hizmeti bu durumu değiştirebilir.
09 Temmuz 2025, 16:00
Elon Musk’ın sıkı kontrolundaki Tesla robotaksi pilot programı Austin’de 16 gün boyunca büyük bir kaza yaşamadan ilerledi. Ancak 24 Haziran’da test filosundaki bir Model Y, popüler bir pizza restoranının önünde park halindeki bir Toyota Camry’ye hafif çarptı. Olay önemsizdi ama ya araç bir yayaya çarpsaydı?
İyimser Tesla yatırımcıları, Musk’ın robotaksi rüyasının otonom yolculuklardan devasa yeni bir gelir akışı yaratacağına inanıyor. Bu olabilir ancak şirketin daha önce karşılaşmadığı bir riski de beraberinde getiriyor: Sürücüsüz teknoloji arızalarından kaynaklanan yasal sorumluluk. Yıllardır şirket tarafından övülen ve Tesla sahiplerinin araçlarını robotaksi ağına dahil ederek Airbnb gibi gelir elde edebileceği fikri sorumluluk yükü anlamına gelebilir.
Musk geçen haziran Tesla hissedar toplantısında şöyle dedi: Bazı araçlar Tesla’ya ait olacak… Ama müşterilerimizin sahip olduğu filo, Airbnb gibi olacak. İstediğiniz zaman filoya aracınızı ekleyip çıkarabilirsiniz. Tesla uygulamasında tek dokunuşla aracınızı filoya eklersiniz, size para kazandırır.
Tesla sahipleri iki kere düşünmeli
Ama para kazanmayı umut eden Tesla sahiplerinin daha fazlasını göz önünde bulundurması gerekiyor. Kaza üzerine sensör ve bilgisayar verilerini analiz eden QuantivRisk adlı girişimin avukatı Mike Nelson, “Aracın sahibine açılmış bir davayı düşünebiliyor musunuz? 'Araba uygun şekilde bakıma alınmamış’ veya ‘aracın durumu yanlış beyan edilmiş’ gibi argümanlarla avukatlra Tesla sahiplerine yönelecek" diye konuştu.
Musk, Tesla’nın robotaksi planlarının şirketin geleceği için ne kadar dönüştürücü olduğunu sıkça dile getirse de, bunun pratikte nasıl işleyeceği hakkında pek bilgi vermedi. Carnegie Mellon Üniversitesi'nde otonom araç teknolojisi üzerine çalışan profesör Phil Koopman şu soruyu yöneltiyor: Büyük soru şu: Tesla robotaksi ağı düzenlemesi kapsamında bir destek organizasyonu sağlayacak mı? Bir Tesla robotaksi kaza yaparsa, sahibi sabah 3'te yataktan kalkıp olay yerine gidip polisle mi görüşecek?
Robotaksi sorumluluğu
On yıldır Tesla, Autopilot ve FSD özelliklerinin gerçekten tam otonom olmadığını, sürücünün her an tetikte olması gerektiğini ve kontrole hazır olması uyarısında bulunuyor. Bu nedenle şirket, 2016’daki Florida kazasında Tesla sahibi Joshua Brown’ın ölümü veya 2018 Mart’ta California’da Model X sürücüsü Walter Huang’ın beton bariyere çarpması gibi olaylarda yasal sorumluluk üstlenmedi. Fakat bir Tesla robotaksi modundayken birine zarar gelirse veya ölüme neden olursa, şirketin teknolojisi araçta tamamen kontrolü sağladığı için durum değişiyor.
