Dünyamızın nabzını tutan okyanuslar, iklim değişikliğinin etkisiyle her geçen gün daha fazla yükseliyor. Bu değişimi en ince ayrıntısına kadar takip etmek için geçtiğimiz günlerde çok kritik bir adım atıldı. NASA liderliğindeki uluslararası bir dev ekip, California'daki Vandenberg Uzay Kuvvetleri Üssü'nden Sentinel-6B uydusunu başarıyla uzaya gönderdi. Avrupa Uzay Ajansı ESA ve NOAA gibi dev kurumların güçlerini birleştirdiği bu proje, sadece yeni bir uydu fırlatmak değil; kıyı şeridinde yaşayan milyonlarca insanı koruyacak devasa bir veri ağının bekçiliğini devralmak anlamına geliyor.

2020 yılında göreve başlayan selefi Sentinel-6 Michael Freilich’in mirasını devralan bu yeni gözlemci, okyanus seviyelerindeki en ufak oynamaları bile kaçırmıyor. Isınan sular ve hızla eriyen buzullar nedeniyle deniz seviyeleri artık korkutucu bir hızla artış gösteriyor. Santimetre düzeyindeki bu değişimler kulağa küçük gelse de fırtınaların gücünü katlıyor ve kıyı bölgelerindeki sel felaketlerini çok daha yıkıcı bir hale getiriyor. İşte tam bu noktada Sentinel-6B, kıyı topluluklarını korumak ve iklim değişikliğiyle mücadele etmek için bilim insanlarının elindeki en güçlü koz haline geliyor.

Uzayda hassas bayrak yarışı

Sentinel-6B, aslında otuz yılı aşkın süredir devam eden küresel deniz seviyesi ölçümlerini kesintisiz sürdürmeyi hedefliyor. Uydunun yörüngeye oturmasıyla birlikte ilginç bir süreç başladı. İki kardeş uydu, yaklaşık bir yıl boyunca uzayda adeta kol kola uçtu. Mühendisler, bu “eşli” uçuş ile yeni uydunun sistemlerini eskisiyle kıyaslayarak kalibre ediyor. Böylece elde edilen verilerin kalitesi ve sürekliliği garanti altına alınıyor. NASA’nın Bilim Misyonu Direktörlüğü’nden Nicky Fox’un da belirttiği gibi, gelgit modellerini santimetresine kadar anlamak, sadece günlük hayatımızı değil; gelecekteki Artemis Ay görevlerinden dönecek astronotların güvenli inişlerini bile doğrudan etkiliyor.

Teknik açıdan bakıldığında Sentinel-6B, önceki modelden devraldığı Poseidon-4 radar altimetre teknolojisini daha da ileriye taşıyor. Okyanus yüzeyinin yüksekliğini inanılmaz bir hassasiyetle ölçen uydu, atmosferdeki su buharının yaratacağı yanıltıcı etkileri düzeltmek için gelişmiş bir mikrodalga radyometresi de taşıyor. Dünya üzerindeki buzsuz okyanusların yüzde 90'ını her 10 günde bir tarayan bu teknoloji harikası, navigasyon sistemleri ve lazer yansıtıcılar sayesinde yörüngedeki konumunu milimetrik olarak belirliyor.