İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Tuğçe Ersoy Ceylan, 29 Aralık'ta yapılması beklenen Trump-Netanyahu görüşmesinin perde arkasını AA Analiz için kaleme aldı.

📲 Artık haberler size gelsin
AA'nın WhatsApp kanallarına katılın, önemli gelişmeler cebinize düşsün.

🔹 Gündemdeki gelişmeler, özel haber, analiz, fotoğraf ve videolar için Anadolu Ajansı
🔹 Anlık gelişmeler için AA Canlı

***

ABD Başkanı Donald Trump Beyaz Saray’daki ikinci döneminde, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile şimdiye kadar dört defa görüştü. İkili arasında Bugün Florida’da gerçekleşmesi beklenen görüşme ise beşincisi olacak. Beyaz Saray’a göre bu görüşme, aralık ayı başında yapılan bir telefon görüşmesinde Netanyahu’nun ziyaret fikrini dile getirmesi ve Trump’ın da bundan memnun olacağını belirtmesinin akabinde Başbakan'ın ekibinin harekete geçmesi neticesinde belirlenmiş oldu. Netanyahu’nun bu görüşmeyle bir mesaj vermek istediği ve dahası kritik meseleler için Trump’ı ikna etme turuna çıktığı yorumunu yapmak mümkün.

Masada hangi başlıklar var?

Öte yandan, görünürde Netanyahu’nun oldubittiye getirdiği bu ziyaretin 19 Aralık'ta Miami’de Trump'ın Özel Temsilcisi Steve Witkoff ve ve damadı Jared Kushner ile Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Muhammed bin Abdurrahman Al Sani ve Mısır İstihbarat Müdürü Hasan Mahmud Reşad arasında Gazze’de atılacak adımlar hususunda yapılan görüşmenin ardından gerçekleşeceğini de hatırlamak gerekir.

Gazze’deki ateşkes sürecinin garantörleriyle yapılan bu görüşmenin başlıklarından biri de Hamas ve diğer Filistinli grupların silahsızlanması. Netanyahu’nun bu plana şüpheyle yaklaştığı ve Gazze’de oluşturulacak uluslararası istikrar gücü ve teknokratik hükümet konusunda da ayak direttiği malum. Keza ateşkes sonrası süreçte Türkiye’nin Gazze’de üstlenmesi talep edilen rollere de sıcak bakmadığı basına defalarca yansıdı. Nitekim bir İsrailli yetkilinin “Miami’deki görüşmelerin neticelerinin olumlu olduğunu değerlendirmiyoruz” şeklindeki ifadesinden anlaşılacağı üzere gerçekleşecek görüşmenin Trump’ı İsrail’in pozisyonuna ikna etme hedefi taşıdığını söylemek mümkündür.

Gazze’de çatışmaların durması ve ateşkes sağlanması sürecinde İsrail’in gösterdiği uzlaşmaz tavır ABD Başkan Yardımcısı J.D. Vance ile Dışişleri Bakanı Marco Rubio’yu en hafif tabirle yordu ve artık Netanyahu’nun arkasında değiller. Netanyahu şu an Trump ile kurduğu kişisel ilişkiler üzerinden onu ikna etmeyi deneyecek olabilir. Netanyahu’nun da cevap vermeye hazırlıklı olması gerektiği meselelerin önüne geleceğini de belirtmekte fayda var. Trump Batı Şeria’daki yerleşimci şiddetini ve Filistin Yönetimi’ni çöküşten kurtarmak için bir reform planı uygulama stratejisini dile getirebilir. İsrail bunu engellediği sürece Trump’ın “Orta Doğu’ya barış getirme planı” başarıya ulaşmayacağından bu noktada ikili arasında anlaşmazlık doğabilir. Dolayısıyla Trump, şiddetin son bulması, İsrail’in el koyduğu milyonlarca dolarlık vergi gelirlerinin Filistin Yönetimine verilmesi ve yerleşim inşaatları konusunda karşılıklı bir anlaşmaya varılması hususlarında Netanyahu’yu zorlayabilir.