Danimarka’nın son yıllardaki ekonomik büyümesinin baş aktörü olan Novo Nordisk’in ABD pazarındaki sarsıntısı, ülke ekonomisini de tehdit etmeye başladı. Şirketin piyasa değerindeki büyük kayıplar, Finlandiya’nın geçmişte Nokia’ya olan bağımlılığıyla yapılan kıyaslamaları gündeme getiriyor.

Danimarka'nın Avrupa'da ekonomisi büyüyen birkaç ülkeden biri olması, kısmen kahramanı Novo Nordisk’in başarısına dayanıyor. İlaç devinin astronomik yükselişi sayesinde ülke geçen yıl yüzde 3,5 büyüme kaydetti ve bölgedeki çoğu ülkeyi geride bıraktı. Ancak bir dizi aksilikten sonra Novo, rekabetin şiddetli olduğu ABD kilo verme pazarında üstünlüğünü korumak için mücadele ediyor.

Bu da şirketin sorunlarının toplu işten çıkarmalara yol açıp açmayacağı veya Danimarka ekonomisinin genelinde bir yük haline gelip gelmeyeceği konusunda endişe yaratıyor. Novo'nun piyasa değeri, şirketin ABD'deki rekabetin yoğunlaşması ve taklit ilaçların ortaya çıkmasını gerekçe göstererek kar tahminlerini düşürmesinin ardından bu hafta yaklaşık 100 milyar dolar azaldı. Bu ilaç üreticisinin bu yıl ikinci kez kar tahminlerini düşürmesi oldu. Hisse senetleri yüzde 23 değer (Kayıtlara geçen en keskin tek günlük düşüş) kaybetti. Hisse senetleri o günden bu yana düşmeye devam ediyor.

“Büyük zarar eden hissedarlar olacak”

Novo'nun kötü haberi, Danimarka hanelerine anında finansal bir darbe vurdu. Sydbank’ın tahminlerine göre, Danimarkalılar emeklilik tasarrufları dışında, sadece salı günü düzenli hisse senedi portföylerinde 38 milyar kron (5,8 milyar dolar) kaybetti. Bu, toplam yıllık özel tüketimin neredeyse yüzde 3'üne denk geliyor. Danimarka Hissedarlar Derneği CEO'su Mikael Bak, “Oldukça büyük miktarlarda zarar eden hissedarlar olacak” dedi.

Zarar borsa ötesine yayılabilir

Novo'nun büyüklüğü göz önüne alındığında, bu zarar borsa ötesine de yayılabilir. Ekonomistler, Novo'nun uzun süreli düşüşünün ülkenin ihracatını olumsuz etkileyebileceği konusunda uyarıda bulundular. Bu endişe, Novo'nun kar uyarısının ardından mayıs ayında ihracat tahminini düşüren devletin finansal denetim kurumu tarafından da paylaşılıyor. Hatta bu durum faiz oranlarını da etkileyebilir.

“Novo’nun büyümesi azalırsa GSYİH büyümesi de azalır”

Danimarka’nın en büyük kredi kuruluşu Danske Bank baş ekonomisti Las Olsen, “İlaç üreticisinin üretimi Danimarka'nın gayri safi yurtiçi hasılasına dahil edildiğinden, beklentilerdeki herhangi bir gerileme ülkenin büyüme rakamlarını neredeyse mekanik olarak” etkileyecektir.  Novo'nun büyümesinin azalması, Danimarka'nın GSYİH büyümesinin azalması anlamına gelir, bu kadar basit” diye konuştu.

Danimarka İstatistik Kurumu'na göre ilaç satışlarındaki düşüş Danimarka ekonomisinin ilk çeyrekte hafifçe küçülmesine neden oldu ve ikinci çeyrek GSYİH rakamları 20 Ağustos'ta açıklanacak. Olsen, Novo'nun hala büyümeye devam ettiğini vurguladı. Ancak tamamen durursa Danimarka'nın Avrupa'nın en yüksek büyüme oranına sahip ekonomileri arasında yer almayacağını belirtti.