Yeni obezite tanımı, vücut kitle indeksi kullanımına meydan okuyor. Uluslararası bir komisyon, vücut yağ miktarının ve insanların yaşadığı hastalıklara odaklanılması gerektiğini ortaya koydu.

---

15 Ocak 2025, 11:20 Güncelleme: 15 Ocak 2025, 13:00

Uluslararası bir komisyon tarafından yayımlanan yeni bir tanıma göre obezitenin, standart vücut kitle indeksi (BMI) ölçümünün ötesine geçecek şekilde değerlendirilmesi gerekiyor. The Lancet Diabetes & Endocrinology dergisinde yayınlanan rapor, kişinin sadece kilosuna değil, ne kadar vücut yağına ve hangi tıbbi komplikasyonlara sahip olduğuna odaklanılması gerektiğini ortaya koyuyor.

76 kuruluş onayladı

Kılavuz ilkeler yaygın olarak benimsenirse, doktorların obezite tedavisi görmesi gereken kişilere ilişkin algılarını değiştirebilir. Ayrıca Wegovy ve Zepbound gibi obeziteyi tedavi eden reçeteli ilaçların kullanımını da etkileyebilir. Obezitenin yeni tanımı dünya çapında 76 kuruluş tarafından onaylandı.

Komisyon, obeziteyi tanımlamanın bir yolu olarak BMI’ın mevcut kullanımını sürdürmek yerine aşırı vücut yağının tespitinde kimin test edilmesi gerektiğini belirlemek için bir tarama aracı olmasını önerdi. Komisyon, BMI değeri 25'in üzerinde olan ve çok fazla yağa sahip olan ancak bunun dışında sağlıklı olan kişilerin rahat bırakılması gerektiğini söyledi. Bu kişiler izlenmeli ve daha fazla kilo almamaları ve muhtemelen biraz kilo vermeleri tavsiye edilmeli. Bu kişilerin durumu klinik öncesi obezite olarak adlandırılıyor.

Obezitenin neden olduğu 18 tıbbi durumdan (13'ü çocuklar ve ergenler için) herhangi birine sahip olan diğer kişiler, sağlıklarını iyileştirmek ve organlarda ciddi hasarları önlemek için tıbbi tedaviye ihtiyaç duyarlar. Bu rahatsızlıklar arasında nefes darlığı, kalp yetmezliği, kalça veya diz ağrısı, metabolik anormallikler ve bazı organlarda çeşitli işlevsel bozukluklar yer alıyor. Bu kişilerin durumu klinik obezite olarak adlandırılacak.

Grup, vücut kitle indeksi 40 ya da daha yüksek olanların sadece vücut kitle indekslerine göre klinik obeziteye sahip olduklarını, vücut yağlarının değerlendirilmesine gerek olmadığını söyledi. Komisyon, hangisinin daha yaygın olduğunun bilinmediğini de ekledi. 

Aşırı vücut yağı oranını tespit etmek

Grup, doktorların bir kişide aşırı vücut yağı olup olmadığını görmelerinin en basit yolunun, kişinin belini ölçmek olduğunu söyledi. Bir kadının beli 87 cm’den fazlaysa, büyük olasılıkla vücut yağ oranı da çok fazladır. Bir erkeğin de bel ölçüsünün 100 cm olması gerekiyor. Sağlık uzmanları için diğer araçlar arasında bel-kalça oranları, bel-boy oranları veya bir tür röntgen olan DEXA taramaları yer alıyor.

Komisyonun 58 uzmanı rapor üzerinde yıllarını harcadı ve düzenli olarak online toplantılar yaptı. King's College London'da bariatrik cerrah olan komisyon başkanı Dr. Francesco Rubino, obeziteyi bir hastalık olarak düşünmek yerine farklı bir şekilde değerlendirmek istediklerini söyledi. Dr. Rubino obezite ilaçları ve tıbbi cihaz üreticilerine danışmanlık yapıyor. Amerikan Kalp Derneği’nin bilimsel ve tıbbi baş sorumlusu Dr. Mariell Jessup, “Neyin kötü kilo olduğunu tanımlamak için kesin olmayan yöntemlerle mücadele ettik” dedi. 

Uzmanlar yıllardır aşırı kilo ve obeziteyi tanımlamak için BMI’a güvenilmesinden şikayet ediyor. Endeksin ölçülmesi kolay, tek gereken kişinin boyu ve kilosu. Kısa sürede insanların zayıf, aşırı kilolu veya obez olup olmadıklarını tanımlamak için standart haline geldi. Harvard'da tıp profesörü ve Massachusetts General Hospital'da diyabet merkezinin kurucusu olan Dr. David M. Nathan, BMI’ın diyabet, kalp hastalığı, kanser ve diğer hastalıklarda önemli bir risk faktörü olarak kabul edildiğini söyledi. Geniş belin de bir risk faktörü olduğunu sözlerine ekledi. Ancak BMI’ın aksine, bel ölçümleri tıbbi ortamlarda genellikle yanlış yapılıyor.

İlaç kullanımını da etkileyebilir

Yeni standardın kullanılmasının yeni obezite ilaçları ve pazara sunulacak diğer ilaçlar üzerinde de etkileri olabilir. Bu ilaçlar o kadar pahalıdır, başlangıçta obezite hastaları için bu ilaçları karşılayan bazı sağlık sistemleri, artık bunu karşılayamayacaklarına karar verdiler. Ancak komisyon üyesi ve Washington Üniversitesi'nde obezite uzmanı olan Dr. David Cummings, bunların klinik obezite teşhisi konulan hastalarla sınırlandırılabileceğini öne sürdü.

---