Heyetu Tahriru'ş Şam (HTŞ) öncülüğündeki muhaliflerin Şam'ı ele geçirmesiyle Rusya'ya giden yalnızca Beşar Esad ve ailesi olmayabilir. Esad'a yardım için askerlerini ve uçaklarını 2015'te seferber eden Moskova, Suriye'nin batısındaki Hmeymim Hava Üssü ve Tartus Deniz Üssü'ne yerleşmiş durumda ancak Moskova, Suriye'deki üslerini elinde tutabilecek mi? sorusu sorulurken yayımlanan uydu görüntüleri tahliye hazırlıklarını ortaya koydu.

---

14 Aralık 2024, 14:05

ABD merkezli uydu görüntüleme şirketi Maxar'ın dün çekildiğini belirterek paylaştığı fotoğraflara göre Rus birlikleri Hmeymim Hava Üssü'nde An-124 tipi büyük kargo uçaklarından iki tanesini yüklemeye başladı. 

Bir Ka-52 saldırı helikopteriyle bir S-400 hava savunma sistemi bileşeninin sökülerek taşınmaya hazırlandığı da bildiriliyor.

Hızla çekiliyorlar

ABD merkezli Carnegie Uluslararası Barış Vakfı'ndan Dara Massicot, X'te (Twitter) yaptığı paylaşımda şu ifadeleri kullandı:

Rusların çekilmesi hızlanıyor. Tamamen mı kısmen mi çekilecekler henüz belli değil.

Maxar, Rus gemilerinin 10 Aralık'tan beri çok fazla yer değiştirmediğini ve iki fırkateynin halen Tartus açıklarında durduğunu da belirtirken Belçika Donanması'nın eski üyelerinden Frederik Van Lokeren, durumu "Rusya'nın henüz çekilmeye niyeti olmadığını gösteriyor" diye yorumladı. 

Rusya Dışişleri Bakanlığı, Şam düştükten sonra yaptığı ilk açıklamada bu üslerde teyakkuza geçilse de ciddi bir tehdit görülmediğini bildirdi. 

Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Bogdanov da Tartus ve Hmeymim'deki üslerini korumak için Suriye'nin yeni liderleriyle temasa geçtiklerini perşembe günü yaptığı açıklamada belirtmişti. 

İki üs de Moskova için büyük önem taşıyor. Tartus sıcak sulara erişim sağlarken Hmeymim de Afrika'ya giden paralı askerler için kullanılıyor. 

49 yıllık kiralama anlaşması yapıldı

1971'de Sovyetler Birliği'yle Suriye arasında imzalanan anlaşmayla Moskova'nın kullanmaya başladığı Tartus bölgesindeki nokta, Suriye iç savaşıyla birlikte geliştirilerek mevcut halini aldı. 

Hmeymim için Beşar Esad yönetimiyle 2017'de 49 yıllık kiralama anlaşması yapılmıştı. 

Rusya'nın buraları kaybetmesi halinde Cezayir, Sudan ve Libya'da üs arayışına gireceği tahmin edilirken uzmanlar özellikle Tartus'un yerinin doldurulmasının zor olduğunu söylüyor.

Amerikalı yetkililer, Suriye'deki varlıklarını azaltan Moskova'nın tamamen çekilmemek için elinden geleni yapacağını vurguluyor.

ABD merkezli düşünce kuruluşu Washington Yakın Doğu Araştırmaları Enstitüsü'nden Aaron Zelin ise Batı'nın beklenen yakınlığı göstermemesi durumunda yeni Suriye yönetiminin Rusya'yı ülkeden atmayacağını öne sürdü.