OpenAI, organizasyonel yapısını yeniden şekillendirme kararıyla dikkatleri üzerine çekiyor. Şirket yaptığı açıklamada, mevcut kâr amacı gütmeyen modelini kamu yararı güden bir kuruma (PBC) dönüştürme planlarını duyurdu. Bu dönüşüm, şirketin yatırımcılar ve paydaşların beklentileriyle daha uyumlu bir yapıya geçişini hedefliyor.

---

04 Ocak 2025, 12:37

OpenAI bir blog yazısında "PBC, hissedar çıkarlarını kamu yararıyla dengelemeyi gerektiren bir yapıdır" ifadelerini kullandı. Yeni modelin özellikle Elon Musk’ın desteklediği Anthropic ve xAI gibi rakiplerin benzer koşullarda sermaye artırmasına imkan tanıyan bir zemin hazırlayacağı vurgulandı.

Dönüşümün arkasındaki sebepler

OpenAI'nin bu kararı büyüyen operasyonel maliyetler ve mevcut yapının getirdiği kısıtlamalarla şekillendi. Kuruluş, yapay genel zeka geliştirme gibi büyük ölçekli projeleri finanse etmek için daha fazla yatırım çekme ihtiyacını öne sürdü.

2015 yılında bir araştırma kuruluşu olarak yola çıkan OpenAI, kısa sürede yapay zeka alanında devrim yaratan bir oyuncu haline geldi. ChatGPT gibi ürünlerle küresel ölçekte başarı yakalayan şirket, başlangıçta AI teknolojilerinin insanlık yararına geliştirilmesini hedefliyordu. Ancak 2018’de kurucular kâr amacı gütmeyen modelin artan maliyetleri karşılamaya yetmeyeceğini fark etti.

Son yıllarda yaşanan iç gerilimler, bu modelin karmaşıklığını daha belirgin hale getirdi. 2022’de CEO Sam Altman’ın görevden alınması girişimi, şirketin yüzde 49’una sahip olan Microsoft dahil olmak üzere yatırımcılar arasında endişe yarattı. Ancak bu olayların ardından şirket, 157 milyar dolarlık bir değerlemeye ulaştı ve 6,6 milyar dolarlık yatırım topladı.

Yeni hibrit yapı nasıl olacak?

Planlanan dönüşümle birlikte OpenAI, kâr amacı güden bir kuruluş olarak faaliyet gösterecek. Kamu yararına çalışan yapı, operasyonların ve ticari faaliyetlerin kontrolünü devralacak. Eski kar amacı gütmeyen yapı ise sağlık, eğitim ve bilim gibi alanlarda sosyal girişimlere odaklanacak.

Şirketin açıklamasına göre, bu yeni yapı "kâr amacı güden kuruluşun başarısıyla desteklenen daha güçlü bir kâr amacı gütmeyen yapı" sağlayacak. Microsoft ise bu dönüşümün karmaşıklığını vurgulayarak, süreçte yatırım bankalarından destek aldığını belirtti.

Yatırımla eşleşen hedefler

OpenAI, AI alanında lider kalma hedefiyle sermaye artırımına odaklanıyor. Şirket, "Yapay zeka geliştirme için gereken kaynaklar, başlangıçtaki tahminlerimizin çok üzerinde" diyerek sektördeki öncü rolünü korumak için büyük ölçekli yatırımları hedeflediğini ifade etti.