Yapay zeka yarışında hızla öne geçmek isteyen teknoloji devleri, startup kurucularını ve yetenekli araştırmacıları milyar dolarlık anlaşmalarla doğrudan işe alıyor. Ancak bu 'tersine satın alma' trendi, yalnızca küçük yatırımcıları ve startup çalışanlarını değil, Silikon Vadisi'nin risk almaya dayalı inovasyon kültürünü de tehdit ediyor.

---

18 Ağustos 2025, 11:12 Güncelleme: 18 Ağustos 2025, 11:20

Büyük teknoloji şirketlerinin yapay zeka yeteneklerine olan doyumsuz açlığı, altın yumurtlayan tavuğu öldürme tehlikesi yaratıyor. Teknoloji şirketleri, yapay zeka araştırmacılarına milyarlarca dolar ödüyor ve en parlak beyinleri kapmak için alışılmadık taktikler kullanıyor. Wall Street Journal’a göre bu hamleleri, yapay zeka üstünlüğü mücadelesinde kısa vadede onlara yardımcı olabilir ancak aynı zamanda çok ihtiyaç duydukları Silikon Vadisi'nin inovasyona dayalı temelini de baltalayabilir. Bir milyar dolar değerindeki iş tekliflerinin yanı sıra, Microsoft, Meta Platforms, Amazon.com ve Google'ın ana şirketi Alphabet, “tersine satın alma” olarak adlandırılan bir uygulamaya yöneldi: Startup'ları satın almak yerine, kurucuları ve en iyi yapay zeka araştırmacılarını işe aldılar veya sadece startup'ların teknolojisinin lisansını aldılar.

Microsoft, geçen yıl Inflection AI ile bunu gerçekleştirdi ve Copilot AI işini yönetmesi için şirketin CEO'su Mustafa Suleyman'ı işe aldı ve şirkete 650 milyon dolarlık lisans ücreti ödedi. Meta ise haziran ayında AI veri etiketleme uzmanı Scale AI ile bunu gerçekleştirdi ve CEO Alexandr Wang ve Scale çalışanlarından oluşan bir ekip karşılığında şirkete 14,8 milyar dolarlık yatırım teklif etti.

Bu tür hamleler, şu anda önde gelen teknoloji şirketlerinin ihtiyaçlarına uygun. Şirketler, nesilde bir kez karşılaşılan bir fırsat olarak gördükleri yapay zeka yarışında, işe alımları hızlı bir şekilde gerçekleştiriyor. Bu hamleler nispeten karmaşık değil; şirketler, satın alma sonrası entegrasyon çabası olmadan istedikleri yetenek ve teknolojiyi elde ediyor. Belki de en önemlisi, ABD’de tüm şirketlerin bir tür antitröst denetimi altında olduğu bir dönemde, bu hamleler için yetkililerin onayı gerekmiyor.

Profesyonel sporcu düzeyinde maaşlar 

Startup tarafında da teşvikler var. Bazı durumlarda, başka şirketlere transfer olan araştırmacılar profesyonel sporcu düzeyinde maaşlar alıyor. Sektör yöneticileri, risk sermayesi fon sağlayıcılarının bu anlaşmalardan büyük kazançlar elde etmediklerini ancak tamamen zarar da etmediklerini söylüyor. Sorun, bu hamlelerin Silikon Vadisi'nin kültürel temellerini sarsması.