SKT ve TETT Farkı Nedir, Tüketimimizi Nasıl Etkiler?

Markete gittiğinizde aldığınız ürünlerin etiketinde en çok hangi bilgileri okuyorsunuz? Etiketlerdeki yanlış okuma nedeniyle her yıl tonlarca gıdanın israf edildiğini biliyor muydunuz? Son Tüketim Tarihi (STT) ve Tavsiye Edilen Tüketim Tarihi (TETT) arasındaki farkı karıştıran tüketici, tüketilebilir gıdanın önemli bir kısmını çöpe atıyor. Ancak üzerinde TETT yazan ürünler tarihi geçse bile bozulmayabilir. Sadece renginde, görüntüsünde değişim olabilir. Sağlık açısından da bir risk oluşturup oluşturmayacağını gözlemsel deneyle fark edebiliriz. Örneğin; bir makarnanın tavsiye edilen tüketim tarihi geçmiş olursa, besin değeri azalmış olabilir fakat tüketime uygundur. Renk ve koku değişimine bakarak ürünün kullanıma uygun olup olmayacağına biz karar verebilir. Üzerinde TETT bulunan ürünlerde insiyatif kullanma şansımız vardır.

Genellikle ürünün fiyatı ve son tüketim tarihine bakılır. “Son Kullanma Tarihi” ile “Tavsiye Edilen Tüketim Tarihi” arasındaki fark, tam olarak bilinmiyor. Bu yüzden de tüketicilerin önemli bir kısmı, gıda henüz yenilebilecek durumdayken maalesef çöpe atıyor. Bu durum, gıda israfının temel nedenlerindendir. 

Gıda Mevzuatımıza göre mikrobiyolojik olarak bozulma riski olan ürünlerde "Son Kullanma Tarihi" yazılır. Mikrobiyolojik olarak bozulma riski olmayan ürünlerde "Tavsiye Edilen Tüketim Tarihi" yazılır. Ürünlerde gözle görülmeyen bir değişiklik olmasa bile bu ürünlerinin sağlık açısından tehlikeli olmadığı anlamına gelmemektedir. Tüketici STK'sı geçmiş ürünleri kesinlikle tüketilmemelidir. 

Bu konuda bilgi sahibi olmak için;

1. Son Kullanma Tarihi (SKT) ; Mikrobiyolojik açıdan kolay bozulabilen ve kısa süre sonra insan sağlığı açısından tehlike teşkil etmesi muhtemel olan gıdaların tüketilebileceği son tarihini gösterir. 

Son tüketim tarihi, oldukça çabuk bozulabilen gıdaları belirtmektedir. Bu sınıflandırma “tarih ---- öncesi tüketiniz” anlamına gelmektedir, Örneğin et ve süt ürünleri gibi gıdalarda son tüketim tarihi yazar. SKT geçmiş gıdaların etiketinde yer alan tarihten sonra tüketilmemesi, satın alınmaması ve satılmaması gerekir. Bu tarihleme şekli daha çok riskli gıdalarda kullanılır. SKT bilgisinin olduğu gıdalarda, TETT yer almaz. Son tüketim tarihi ürünlerinin kulanım zamanı dolduğunda hemen atılması gerekir.

2. Tavsiye Edilen Tüketim Tarihi (TETT); Uygun şekilde muhafaza edildiğinde, gıdanın kendine has özelliklerini koruduğu süreyi gösteren tarihtir. O tarihe kadar ürün kalitesini en iyi şekilde muhafaza eder. Fakat belirtilen tarih geçtikten sonra ise kalitesi ve besin değeri azalmaya başlar. 

Paketi açılmamış bir gıda ürününün uygun koşullar altında depolandığında besin değerini ve tazeliğini koruyacağı, potansiyel raf ömrü hakkında bilgi vermeyi amaçlar. Böylelikle bir ürünün en iyi lezzet veya kalite zamanını belirtir. 

3. “TETT” sonrası gıdanın iyi olup olmadığına kendiniz karar verebilirsiniz. Kendi duyularınızı kullanınız: bak, kokla, tat! Eğer herhangi bir değişiklik tespit etmediyseniz “tavsiye edilen tarih”i dolan ürünü yiyebilirsiniz. Ayrıca tavsiye edilen tüketim tarihini, gıda güvenliğini garanti etmediği için bu noktada son kullanım tarihiyle karıştırmamak son derece önemlidir.