Küresel piyasalarda yatırımcılar, hızla büyüyen bütçe açıklarının para birimlerinde yaratabileceği değer kaybı riskine karşı yeni bir stratejiye yöneliyor. “Debasement trade” olarak adlandırılan bu eğilimde, yatırımcılar devlet tahvilleri ve para birimlerinden uzaklaşıp alternatif varlıklara geçiş yapıyor.

---

14 Ekim 2025, 09:50

Geçtiğimiz cuma günü, ABD ile Çin arasında yeniden gündeme gelen gümrük vergisi restleşmesi piyasaları tedirgin etti. Bu durum, yatırımcıları kısa süreliğine riskli varlıklardan çıkarıp tahvillere yönlendirse de fon yöneticileri giderek daha fazla “debasement trade” olgusuna dikkat çekmeye başladı.

Merkez bankalarına siyasi baskı artıyor

Ekonomistler, hükümetlerin artan borç yükü nedeniyle merkez bankalarına faizleri düşük tutmaları yönünde baskı uyguladığını belirtiyor. Bu durum, para arzının genişlemesine ve enflasyonun körüklenmesine yol açabileceği için yatırımcıların güvenini zedeliyor. Japonya’da geçtiğimiz hafta teşvik yanlısı siyasetçi Sanae Takaichi’nin başbakanlık yarışında öne çıkması bile, yen ve Japon devlet tahvillerinde satış dalgasını tetikledi.

Avrupa piyasalarında politik belirsizlik

Fransa’daki maliye politikalarına ilişkin iç çekişmeler euro üzerinde baskı yaratırken, İngiltere’de yaklaşan bütçe açıklaması da yatırımcıları tedirgin ediyor. Ülke, Başbakan Liz Truss döneminde yaşanan 2022 tahvil krizinin izlerini hâlâ taşırken, yeni mali kararların benzer bir sarsıntı yaratmasından endişe ediliyor.

ABD’de “güvenli liman” algısı sorgulanıyor

ABD’de dolar son haftalarda bir miktar güç kazansa da Donald Trump’ın ticaret savaşı ve vergi indirimi planları rezerv para birimini zayıflatma riski taşıyor. Trump’ın “Önce Amerika” politikasıyla küresel düzenden uzaklaşma eğilimi ve Fed’in bağımsızlığına yönelik sert eleştirileri, ABD Hazine tahvillerinin “dünyanın en güvenli varlığı” unvanını koruyup koruyamayacağı konusunda şüphe uyandırdı.

Altın ve gümüş rekor kırıyor, kriptolar yükselişte

Belirsizlik ortamı, yatırımcıları geleneksel güvenli limanlara yöneltti. Altın bu yıl yüzde 50’nin üzerinde değer kazanarak ons başına 4 bin doları aşarken, gümüş fiyatları da tarihinin en yüksek seviyelerine çıktı. Kripto para birimleri ise hükümet politikalarından bağımsız bir alternatif olarak görülmeye başlandı ve özellikle Trump’ın Çin’e yeni gümrük tarifesi açıklamasına kadar güçlü bir yükseliş gösterdi.

“Bu sadece başlangıç olabilir”

BlackRock’ın eski sabit getirili menkul kıymetler yöneticisi Stephen Miller, son kırk yılda para birimleri ve devlet tahvillerinden alternatif varlıklara bu denli büyük bir yönelime hiç tanık olmadığını vurguladı. Miller’a göre bu eğilim daha yeni başlıyor olabilir.