Tayvan, küresel yarı iletken pazarındaki liderliğini korumak adına teknoloji ihracatına yönelik yeni bir düzenlemeyi hayata geçirmeye hazırlanıyor. Başbakan Cho Jung-tai'nin onayladığı “N-1” isimli yeni politika, sadece bir nesil geride kalan çip üretim teknolojilerinin yurt dışına ihraç edilmesine izin verecek.

---

30 Nisan 2025, 16:19

Bu düzenleme özellikle Tayvan merkezli yarı iletken devi TSMC’nin ABD’de kurmayı planladığı tesisleri doğrudan etkileyebilir. Şirketin hâlihazırda en gelişmiş üretim süreci olan N3P teknolojisi kullanımda olsa da yıl sonunda N2 olarak bilinen daha ileri bir üretim hattı devreye alınacak. Asıl soru işareti ise 2026’da faaliyete geçmesi beklenen N2P ve A16 teknolojilerinin bu kısıtlamaya tabi olup olmayacağı.

Teknoloji transferine sınırlama, yatırımlara denetim

Yeni “N-1” politikasıyla birlikte Tayvan dışındaki tesislerde yalnızca bir nesil geride kalan üretim teknolojilerinin kullanılmasına izin verilecek. Bu da TSMC gibi firmaların en güncel teknolojilerini başka ülkelerde kullanmalarını fiilen engelleyecek. Ayrıca yasa sadece teknoloji ihracını değil, aynı zamanda yurt dışı yatırımlarını da sıkı bir şekilde kontrol altına alıyor.

Eğer bir yatırımın Tayvan’ın ulusal güvenliğini tehdit ettiği, ekonomik gelişimini sekteye uğrattığı veya iş gücü kaybına yol açtığı tespit edilirse hükümet bu yatırımlara onay vermeme ya da daha önce verdiği onayı iptal etme hakkına sahip olacak.

Yatırım sınırlamaları yasal zemine taşınıyor

Yeni yasa ile birlikte daha önce yalnızca yönetmeliklerle uygulanan yatırım kısıtlamaları artık doğrudan yasalaştırılıyor. İhlaller durumunda para cezaları gündeme gelecek. Her ne kadar TSMC'nin ABD’ye yönelik 165 milyar dolarlık dev yatırımı göz önüne alındığında bu cezaların mali açıdan büyük bir tehdit oluşturmayacağı düşünülse de hükümetin yatırım onaylarını tamamen iptal etme yetkisine sahip olması, şirketler için ciddi bir belirsizlik yaratıyor.

Yasa 2025 sonunda yürürlüğe girebilir

Tayvan Ekonomi Bakanlığı, yasanın uygulama tarihinin gerekli alt düzenlemelerin tamamlanmasının ardından duyurulacağını belirtti. Bu da düzenlemenin en erken 2025’in sonlarında yürürlüğe girebileceğine işaret ediyor. Dolayısıyla teknoloji devleri için bu süreçte nasıl bir yol haritası çizileceği merak konusu.

---