Rusya’da Instagram yasaklanmış YouTube ise kısıtlanmış durumda. Buna rağmen Rus influencerlar Telegram’da yeni gelir modelleriyle hayatta kalmayı başardı. Ancak Rus hükümetinin baskısı devam ediyor. Kullanıcılar sıradaki yasaklanacak uygulamanın Telegram olmasından endişe duyuyor.

Karina Kasparyants, 2010'ların ortalarında Moskova'da öğrenciyken güzellik ipuçları, alışveriş videoları ve günlük hayatından kesitler içeren YouTube videoları çekerek influencer olarak kariyerine başladı. Kısa süre sonra Instagram'da da paylaşımlar yapmaya başlayan Kasparyants, yavaş yavaş 2 milyondan fazla takipçiye ulaştı.

O dönemde, büyük yabancı markalar Rus pazarına büyük yatırımlar yapıyordu ve Kasparyants, Samsung Electronics ve Hennes & Mauritz AB gibi şirketlerle kazançlı ilişkiler kurmayı başardı. Kasparyants, “O zamanlar, tüm enerjimi Instagram'a vermek istiyordum çünkü en büyük markalar reklam bütçelerini orada harcıyor ve influencer'ları basın turlarına davet ediyorlardı” dedi.

Ukrayna savaşı 187 milyar dolarlık pazarı etkiledi

Dijital influencer pazarlama platformu Perfluence'ın verilerine göre 2021 yılına kadar Rusya'daki influencer pazarlama sektörünün büyüklüğü 15 milyar rubleye (187 milyon dolar) ulaştı. Şubat 2022'de Rusya'nın Ukrayna'ya tam ölçekli işgali, bu durumu bozma tehdidi yarattı. Birçok Batılı marka Rusya pazarından çekildi. Bazı ABD'li sosyal medya şirketleri, Rus kullanıcıların ödeme alabilme imkanlarını sınırlamak için politikalarını değiştirdi. Mart 2022'de Rus yetkililer, ifade özgürlüğüne yönelik daha geniş kapsamlı kısıtlamaların bir parçası olarak Instagram'ı yasakladı.

Batı platformlarında influencer'ların kazançları düştü, bu yüzden uyum sağlamak zorunda kaldılar. Kasparyants diğerleri gibi, takipçilerinin büyük bir kısmını özel mesajlaşma hizmeti Telegram'a kadar takip etti ve kaybettiği gelirleri telafi edebileceği paralel bir kanal kurdu.

Hükümet baskısı

Son üç yılda Telegram, yaptırımlara ve sansüre karşı koyarak büyümeye devam eden influencer ekonomisini desteklemeye yardımcı oldu. Ancak bu başarı kırılgan olabilir. Rus hükümeti, yabancı platformlara yönelik yeni bir baskı kampanyası başlattı ve kullanıcıları daha esnek yerli hizmetlere yönlendirdi.

Moskova merkezli sosyal medya reklam platformu Beseed'in CEO'su Sergey Lyashenko, “Telegram'ın engellenme riski her zaman var. Bu pazarda tek sabit olan şey uyum sağlamak. Her altı ayda bir, bazen her ay, araç setinizi gözden geçirmeli ve hala yasal ve kullanılabilir olanlara uyum sağlamalısınız” dedi. 

Telegram, daha önce St Petersburg'da sosyal medya platformu VKontakte'yi kuran Rus kardeşler Nikolay ve Pavel Durov tarafından 2013 yılında kuruldu. Durov kardeşler, 2014 yılında VKontakte'den (adı VK olarak değişti) ayrıldılar ve platformun devlet tarafından fiilen ele geçirildiğini iddia ettiler. VK şu anda Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in danışmanlarından birinin oğlu olan Vladimir Kirienko tarafından yönetiliyor.

Dubai merkezli Telegram, çocuk istismarı materyalleri, terörist içerikler ve diğer suç gruplarına ev sahipliği yaptığı için sık sık eleştirildi. Pavel Durov, geçen ağustos ayında Fransa'da çocuk cinsel istismarı materyallerinin dağıtımına ve uyuşturucu kaçakçılığına iştirak etmekle suçlanarak dava açıldı. Durov suçlamaları reddetti.