TÜİK: Göreceli yoksulluk son 20 yılın en düşük seviyesine indi
2025 yılında göreli yoksulluk oranı yüzde 13 ile 2005'ten beri en düşük seviyesine indi. TÜİK'in 2005 yılını referans alarak ilk kez 2006 yayımladığı ankete göre göreli yoksulluk sınırı 2024 yılına göre 0,6 puan azaldı. 2006'da göreli yoksulluk oranı yüzde 18,6 seviyesindeydi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2025 yılına ilişkin "Yoksulluk ve Yaşam Koşulları İstatistikleri"ni açıkladı. Eş değer hane halkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50'si dikkate alınarak hesaplanan yoksulluk sınırına göre yoksulluk oranı 2025 yılında 0,6 puan azalarak yüzde 13 oldu. Medyan gelirin yüzde 60'ı dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırına göre hesaplanan yoksulluk oranı ise bu yıl 0,6 puan azalışla yüzde 20,6'ya düştü. Eş değer hane halkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 40'ı dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırına göre yoksulluk oranı geçen yıla kıyasla 0,7 puan gerileyerek yüzde 6,2 oldu. Medyan gelirin yüzde 70'i dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırına göre hesaplanan yoksulluk oranı ise geçen yıla kıyasla 0,2 puanlık azalışla yüzde 28,7 olarak kayıtlara geçti. Hane halkı tipine göre eş değer hane halkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50'si dikkate alınarak hesaplanan yoksulluk oranlarına bakıldığında, çekirdek aile bulunmayan birden fazla kişiden oluşan hane halklarında yoksulluk oranı geçen yıla göre 6,9 puan azalarak yüzde 3,9, tek kişilik hane halklarında 1,1 puan düşerek yüzde 5,4'e geriledi. En az bir çekirdek aile ve diğer kişilerden oluşan hane halklarının yoksulluk oranı 0,4 puan azalarak yüzde 17,5, tek çekirdek aileden oluşan hane halklarının yoksulluk oranı 0,5 puan gerileyerek yüzde 12,9 oldu. En yüksek yoksulluk okul bitirmeyenlerde Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin %50'si dikkate alınarak hesaplanan yoksulluk oranına göre; bir okul bitirmeyenlerin %23,8'i, lise altı eğitimlilerin %13,0'ı, lise ve dengi okul mezunlarının ise %7,5'i yoksul olarak hesaplandı. Yükseköğretim mezunları ise %2,5 ile en düşük yoksulluk oranına sahip grup oldu. Maddi ve sosyal yoksunluk oranı %11,9 oldu Maddi ve sosyal yoksunluk oranı hesabında hane düzeyinde sorgulanan değişkenler; otomobil sahipliği, ekonomik olarak beklenmedik harcamaları yapabilme, evden uzakta bir haftalık tatil masrafını karşılayabilme, kira, konut kredisi ve faizli borçları ödeyebilme, iki günde bir et, tavuk, balık içeren yemek yiyebilme, evin ısınma ihtiyacını karşılayabilme ve mobilyaları eskidiğinde değiştirebilme durumudur. Bu oran için fert düzeyinde toplanan değişkenler ise; eskimiş giysileri yerine yenisini alabilme, düzgün iki çift ayakkabıya sahip olabilme, ayda en az bir kez tanıdıkları ile toplanabilme, ücretli boş zaman faaliyetlerine katılabilme, kendini iyi hissetmek için bir miktar para harcayabilme ve kişisel amaçlı kullanım için internet sahipliği olarak belirlenmiştir. Yukarıda belirtilen on üç maddenin en az yedisini ekonomik nedenlerle karşılayamayanların oranı olarak tanımlanan maddi ve sosyal yoksunluk oranı; 2024 yılında %13,3 iken 2025 yılı sonuçlarında 1,4 puan azalarak %11,9 olarak tahmin edildi. Sürekli yoksulluk oranı %13,6 oldu Dört yıllık panel veri kullanılarak hesaplanan sürekli yoksulluk oranı, eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin %60'ına göre son yılda ve aynı zamanda önceki üç yıldan en az ikisinde de yoksul olan fertleri kapsamaktadır. Buna göre, 2025 yılı sonuçlarına göre sürekli yoksulluk oranı bir önceki yıla göre 0,1 puan azarak %13,6 oldu. Göreli yoksulluk oranı en düşük iller Şanlıurfa ve Diyarbakır İBBS 2. Düzey bölgelerinin her biri için eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50'sine göre hesaplanan yoksulluk sınırına göre, gelire dayalı göreli yoksulluk oranının en yüksek olduğu bölgeler; %14,5 ile TR21 (Tekirdağ, Edirne, Kırklareli), %14,3 ile TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop) oldu. Göreli yoksulluk oranı en düşük olan İBBS 2. Düzey bölgeleri ise %4,6 ile TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır), %6,3 ile TRB1 (Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli) oldu. Yoksulluk veya sosyal dışlanma riski altında olanların oranı %27,9 Yoksulluk veya sosyal dışlanma riski altında olanlar; göreli yoksulluk, maddi ve sosyal yoksunluk ile düşük iş yoğunluğu göstergelerinin en az birinden yoksun olanları ifade etmektedir. Son yıl sonuçlarına göre fertlerin %27,9'u yoksulluk veya sosyal dışlanma riski altında kaldı. Bu oran yaş gruplarına göre incelendiğinde; 0-17 yaş grubunda %36,8, 18-64 yaş grubunda %25,1, 65 ve üstü yaş grubunda ise %22,8 olarak tahmin edildi. [news_id:796902]


