Sabancı Üniversitesi İstanbul Politikalar Merkezi’nin (İPM) hazırladığı “Türkiye’nin Karbonsuzlaşma Yol Haritası: 2053’te Net Sıfıra Doğru” raporu, Türkiye’nin sera gazı emisyonlarını azaltma potansiyelini ortaya koydu. Rapora göre, kömürden kademeli çıkış ve yenilenebilir enerji yatırımlarının hızlanmasıyla, ülkenin 2035’te sera gazı seviyelerini 2010 düzeyine çekmesi mümkün.

---

02 Eylül 2025, 13:34 Güncelleme: 13 Eylül 2025, 21:57

Raporda enerji dönüşümü, sanayide teknoloji yenilenmesi ve binalarda elektrifikasyon sağlanması durumunda 2053’e kadar toplam sera gazı emisyonlarının yüzde 61 oranında azaltılabileceği belirtildi. Net Sıfır hedefi için ise 265 milyar dolarlık ek yatırım gerekiyor; bu yatırımın yüzde 75’i binalar sektörüne ayrılacak.

Çalışma, Türkiye’nin 2025-2053 döneminde farklı senaryolarla emisyon azaltımını ve maliyetlerini hesapladı. Aynı zamanda rapor, Türkiye’nin bu yıl Birleşmiş Milletler’e sunacağı yeni Ulusal Katkı Beyanı (NDC) için bilimsel bir temel oluşturuyor.

Mevcut hedefler net sıfıra uyumlu değil

Türkiye, 2021’de Paris Anlaşması çerçevesinde 2053’te net sıfıra ulaşmayı taahhüt etmişti. 2022’de güncellenen NDC’de ise emisyonlarda yüzde 41 azaltım hedefi belirlenmişti. Ancak bu hedef, uzun vadede net sıfıra ulaşmayı sağlayacak sektör odaklı bir yol haritası sunmuyor. İPM raporu, referans ve net sıfır senaryolarını karşılaştırarak Türkiye’nin 2035 için belirlemesi gereken ara hedefleri ortaya koyuyor.

Elektrik sektöründe kömürden çıkış ve yenilenebilir enerji

Rapora göre, Türkiye’nin emisyonları 2035’te, 2021 yılına göre yüzde 35 azaltılarak 370 milyon tona gerileyebilir. Karbondioksit özelinde bu düşüş yüzde 40’a ulaşarak 277 milyon tona inebilir. Bu başarı, elektrik sektöründe kömürden kademeli çıkış ve rüzgar ile güneş enerjisine hızlı geçişle mümkün olacak. 2035’e kadar 9 GW batarya yatırımı ve yıllık yaklaşık 10 GW yenilenebilir enerji kurulumu öngörülüyor.

Sanayi ve ulaştırmada dönüşüm

Sanayi sektöründe Net Sıfır hedefine ulaşmak için 2035’e kadar yaklaşık 8,3 milyar dolarlık ek yatırım gerekiyor. Sanayide enerji verimliliği artışı ve elektrifikasyon ile 2025-2035 arasında yıllık ortalama yüzde 2 emisyon azaltımı sağlanabilir.

Ulaştırma sektöründe fosil yakıt yerine elektrifikasyon uygulanırsa emisyonlar 2035’e kadar yüzde 52 düşebilir. Bu dönüşüm, fosil yakıtlardan uzaklaşma sayesinde 36,5 milyar dolarlık net fayda sağlayacak.