ABD Başkanı Trump yakın zamanda Çin lideri Cinping ile Washington’da görüşeceklerini ima etti ancak birçok kaynak böyle bir görüşmenin henüz planlanmadığını söylüyor. Çinli uzmanlar Pekin'in ABD ile görüşmelere açık olduğunu ancak Dışişleri Bakanlığı ve diğer resmi kanallar tarafından engellendiğini öne sürüyor.

ABD Başkanı Donald Trump bu hafta gazetecilere Washington'ın yakın zamanda iki lider arasında yapılacak bir zirveye hazırlanması gerektiğini söyleyerek Çin lideri Şi Cinping ile yapılacak bir toplantıya ilişkin yeni spekülasyonları körükledi. Trump ayrıntı vermedi ve Çin de böyle bir görüşme hakkında kamuoyuna hiçbir açıklama yapmadı. Ziyaretin riskleri yüksek olacaktır: Trump, Çin'in ABD'ye yaptığı sevkiyatlara yüzde 20 gümrük vergisi uyguladı ve gelecek ay yeni bir tur daha uygulayabilir. Uzmanlar, Çin'in ticaret savaşının daha da tırmanmasını engellemek istediğini ve bunun da ülkenin zor durumdaki ekonomisini canlandırma çabalarını sekteye uğratacağını söylüyor.

Çin’in mesajları Trump’a ulaşıyor mu?

Ancak herhangi bir zirve gerçekleşmeden önce Çin'in iki soruya yanıt bulması gerekiyor: Trump ne istiyor? Pekin Washington'da Trump'ın dinleyebileceği kimlerle konuşabilir? Çin, bu sorulara yanıt bulmak amacıyla geçen ay Trump yönetimi yetkilileri ve Amerikalı dış politika uzmanlarıyla gayri resmi diplomatik görüşmelere katılmak üzere ABD'ye akademisyenler gönderdi. Bazı akademisyenlere göre Çin, Dışişleri Bakanlığı ve Ulusal Güvenlik Konseyi'nde Trump'ın yakın çevresinin dışında kalan yetkililerin mesajlarını Trump'a iletmemesinden endişe duyuyor.

Çin’in gönderdiği akademisyenler arasında yer alan Pekin'deki Tsinghua Üniversitesi Uluslararası Güvenlik ve Strateji Merkezi Direktörü Da Wei, “Diplomatik kanal aracılığıyla konuşuyoruz. Ama bu Başkan Trump'a ulaşabilir mi? Konuştuğumuz insanlar Başkan Trump'ın ne düşündüğünü gerçekten biliyor mu?” dedi.

Çin de görüşmelere ilgi duyduğunu açıkça ifade ediyor. Çin ticaret bakanı bu ayın başlarında ABD ticaret bakanı ve ABD ticaret temsilcisine bir mektup yazarak onları görüşmeye davet ettiğini söyledi. Geçen hafta Pekin'in fentanil üretimini azaltma çabalarını anlatan Çinli yetkililer de ABD'yi diyaloğa dönmeye çağırdı. Trump ve Şi, ocak ayındaki yemin töreninden günler önce bir telefon görüşmesi yaptı ancak Çin ve ABD arasındaki üst düzey iletişim o zamandan beri sınırlı kaldı. Çin'in en üst düzey diplomatı Wang Yi ve Dışişleri Bakanı Marco Rubio ocak ayı sonunda görüştü ve Başbakan Yardımcısı He Lifeng geçen ayın sonlarında Hazine Bakanı Scott Bessent ile konuştu.

Ticaret müzakereleri için kapıyı açık bıraktı

Pekin, Trump'ın olası bir ticaret anlaşmasında Çin'den ne istediğini ve Çin'in istek listesine nasıl yanıt verebileceğini bilmek istiyor. Çin muhtemelen Trump'ın gümrük vergilerini kaldırmasını, ABD'nin teknoloji ihracatı ve Çin'in ABD'deki yatırımları üzerindeki kısıtlamaları gevşetmesini ve Çin'in hak iddia ettiği Tayvan konusunda Pekin'i kışkırtmayacağına dair güvence vermesini istiyor.

Aynı zamanda Çin de Trump yönetimine karşı sağlam durmaya çalışıyor. Pekin gümrük tarifelerine, ABD'nin tarımsal ithalatına uygulanan vergiler gibi karşı önlemlerle yanıt verdi. Bu önlemler bir miktar acı verecek şekilde ayarlandı ancak aynı zamanda gelecekteki ticaret müzakereleri için kapıyı açık bıraktı. Çinli bir yetkili Pekin'in ABD ile tarife savaşı, ticaret savaşı ya da başka herhangi bir savaşta sonuna kadar savaşacağını söyledi.