ABD Başkanı Donald Trump'ın Çin’e yeni gümrük vergileri uygulanmasının önünü açması ve Kanada ile yürütülen ticaret görüşmelerini durdurmasının ardından küresel ticarette yeni bir fırtına başlattı. Trump'ın yaptığı sert açıklamalar, Washington’un ticaret politikalarında belirsizlik ve agresif tutumun yeniden hâkim olduğunu gösterdi.

ABD Ticaret Temsilciliği (USTR), Trump’ın Asya turuna çıkmadan hemen önce Çin’den ithalata yeni vergiler getirilmesinin yolunu açabilecek bir soruşturma başlattı. Bu adım, ABD’nin Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile önümüzdeki perşembe günü gerçekleştireceği zirve öncesinde tansiyonu yükseltti.

Washington, Pekin’in Trump’ın ilk döneminde imzalanan ticaret anlaşmasına tam olarak uyup uymadığını araştırdığını açıkladı. Yeni soruşturma, Yüksek Mahkeme’nin mevcut tarifeleri iptal etmesi durumunda bile Trump’a olağanüstü yetkilerle yeniden gümrük vergileri koyma imkânı tanıyabilir.

USTR, incelemenin amacını “Çin’in taahhütlerini yerine getirip getirmediğini ve buna karşılık olarak ne tür adımlar atılması gerektiğini belirlemek” şeklinde tanımladı.

Asya turu öncesi sertleşen söylem

Trump’ın hafta sonu Malezya, Japonya ve Güney Kore’yi kapsayan Asya turuna çıkması bekleniyor. Bu ziyaretin hemen öncesinde Kanada ile ticaret görüşmelerini durdurması, ABD’nin Asya’daki müttefikleriyle temaslarına gölge düşürdü.

Trump’ın kararı, Ontario eyaletinin eski ABD Başkanı Ronald Reagan’ın sözlerini kullandığı bir reklam kampanyasına duyduğu tepkiyle alındı. Reklamın ardından görüşmeleri askıya alan Trump, Kanada’yı “ticarette uzun süredir hile yapmakla” suçladı ve “Artık ABD’yi kimse sömüremeyecek” ifadelerini kullandı.

Kanada’dan temkinli yanıt

Kanada Başbakanı Mark Carney, Beyaz Saray’la ilişkileri güçlendirmeye çalıştıkları bir dönemde alınan bu kararın hayal kırıklığı yarattığını söyledi. Carney, “ABD’nin ticaret politikasını kontrol edemeyiz; ancak bu politikanın kökten değiştiğini kabul ediyoruz” dedi.

Kanada hükümeti ise Washington’un yeniden masaya dönmesini beklerken, Asya’daki ekonomik ortaklarla yeni fırsatlar yaratmaya odaklanacaklarını belirtti.

“Ticaret politikası bir kişinin elinde”

Dış İlişkiler Konseyi uzmanlarından Edward Alden, Trump’ın tek başına yürüttüğü ticaret politikasının küresel istikrarı tehdit ettiğini savundu. Alden, “Burada hiçbir kurumsal denge olmadan, tek bir kişinin öfke ve duygularına göre yönlendirilen bir ticaret politikası var. Ülkeler birbirine öfkeli çiftler gibi davranmamalı” ifadelerini kullandı.

Reagan vakfından sert açıklama

Trump’ın tepkisine neden olan reklamda Ronald Reagan’ın sesi kullanılmıştı. Reagan Başkanlık Vakfı, bu reklamın “eski başkanın görüşlerini yanlış yansıttığını” belirterek Ontario eyaletine karşı yasal yollara başvurabileceğini duyurdu.

Trump: Borsa tarifeler sayesinde güçlü