Trump yönetimi, Harvard Üniversitesi’ne yönelik 500 milyon dolarlık uzlaşma teklifini başlangıç noktası olarak değerlendiriyor. Hükümet denetimini reddetmesi hâlinde cezanın 1 milyar dolara kadar çıkabileceği öngörülüyor.

ABD Başkanı Donald Trump’ın liderliğindeki yönetim, Harvard Üniversitesi ile süren uzlaşma görüşmelerinde 500 milyon dolarlık ödemeyi yalnızca başlangıç noktası olarak kabul ediyor. Konuya yakın kaynaklara göre, okulun federal hükümetin denetim şartlarını reddetmesi halinde bu rakam çok daha yukarıya çıkabilir.

Yönetimin temel taleplerinden biri, Harvard’ın tarafların ortak kararıyla atanacak bir çözüm denetçisini kabul etmesi. Bu denetçi, üniversitenin anlaşma şartlarına uyumunu denetleyecek. Bunun yanında Harvard, birçok sivil haklar soruşturmasını sona erdirmek ve dondurulan 2,6 milyar dolarlık federal araştırma fonuna yeniden erişim sağlamak için başka gözetim reformlarını da uygulamayı taahhüt etmek zorunda kalabilir.

Eğitim Bakanı Linda McMahon, Columbia Üniversitesi’nin hükümetle yaptığı 221 milyon dolarlık anlaşmanın, diğer üniversiteler için bir şablon olmasını beklediğini belirtmişti. Bu anlaşma bir denetim mekanizması içeriyor ve Trump yönetimi, Harvard’ın da benzer bir uygulamayı kabul etmesinde ısrarcı. Bir yetkili, Başkan Trump’ın bu koşuldan vazgeçmesi için 1 milyar doları bulan “ağızları açık bırakacak” bir teklif gerekebileceğini söyledi. Bu durum Harvard’ı, ya bu hükmü kabul etmeye ya da daha yüksek bir ödeme teklif etmeye zorlayabilir.

Columbia anlaşması aynı zamanda uluslararası öğrencilerin daha sıkı denetlenmesini, öğretim kadrosunda bakış açılarının çeşitlendirilmesini, kampüs güvenliğinin güçlendirilmesini, yabancı bağışların açıklanmasını ve antisemitizmle mücadele eğitimlerinin artırılmasını da içeriyor. Trump yönetiminin, Harvard’dan bu alanlarda benzer ya da daha katı adımlar atmasını talep edeceği belirtiliyor.

Trump’ın Ivy League üniversitelerine yönelik saldırılarının başlıca hedefi olan Harvard, şimdiye dek en sert karşılığı veren kurumlardan biri oldu. Üniversite, Trump yönetiminin taleplerine karşı iki ayrı dava açtı. Başlangıçta antisemitizmle yeterince mücadele etmediği gerekçesiyle eleştirilen Harvard, zamanla çeşitlilik programları ve siyasi önyargı suçlamalarıyla karşı karşıya kaldı. Üniversite, işe alım ve kabul süreçlerine yönelik kapsamlı denetim taleplerinin anayasa dışı olduğunu savunuyor.

Trump yönetimi yalnızca fonları dondurmakla kalmadı; Harvard’ın uluslararası öğrencileri kaydetmesini de engellemeye çalıştı. Bu çaba, mahkeme kararıyla geçici olarak durduruldu. Ayrıca üniversitenin vergi muafiyetini iptal etmekle tehdit eden Trump, zengin özel üniversitelerin vakıf yatırım gelirlerine vergi getiren yasayı da imzaladı. Harvard, bu önlemlerin kendisine yılda 1 milyar dolara mal olabileceğini açıkladı ve işe alımlarda dondurma ile maliyet kesintileri uygulamaya başladı.

Üniversite, konuya ilişkin yorum yapmayı reddetti.

Trump yönetimi tarafından dondurulan araştırma fonlarının yeniden başlatılması için süre daralıyor. Harvard’ın açtığı davada sunulan belgelerde, okulun 3 Eylül’e kadar —yani fonların iptali kararından itibaren 120 gün içinde— fonlara ilişkin evrak işlemlerini tamamlaması ve “tüm mali yükümlülükleri tasfiye etmesi” gerektiği belirtildi.