Donald Trump göreve başladığında BRICS ülkelerine kendi para birimlerini yaratmaları halinde gümrük vergisi uygulama tehdidinde bulundu. Trump’ın bu yaklaşımı ticaret savaşlarının yeniden alevlenebileceği ve küresel ekonomik dengelerin değişebileceği anlamına geliyor. Peki bu durum BRICS'e üye olmak için başvuru yapan Türkiye'yi nasıl etkiler?

ABD'de seçilmiş Başkan Trump, BRICS ülkelerinin rezerv para birimi olarak ABD dolarını kullanma taahhüdünde bulunmalarını istedi. Trump, "Bu ülkelerden, yeni bir BRICS para birimi yaratmayacaklarına ve güçlü ABD dolarının yerini alacak başka bir para birimini desteklemeyeceklerine dair bir taahhüt bekliyoruz. Aksi takdirde yüzde 100 gümrük vergisiyle karşı karşıya kalacaklar ve muhteşem ABD ekonomisine satış yapmaktan vazgeçmeyi bekleyecekler" ifadelerini kullandı.

Trump'ın tehditleri küresel piyasalarda endişe yarattı. MUFG Bank'tan Michael Wan, Trump'ın sözlerinin Trump 2.0 döneminde tarife diplomasisinin potansiyel bir önizlemesi olduğunu belirtti.

Kremlin'den yanıt

Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov Trump'ın tehdidine yönelik yaptığı açıklamada, ABD'nin ülkeleri doları kullanmaya zorlama girişimlerinin geri tepeceğini söyledi.

Peskov, doların birçok ülke için rezerv para birimi olarak cazibesini kaybettiğini ve bu eğilimin hız kazandığını söyledi.

BRICS nedir?

Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika’dan oluşan ve dünyanın en büyük gelişmekte olan ekonomilerini temsil eden bir ekonomik işbirliği grubu olan BRICS, ekonomik büyüklükleri ve nüfuslarıyla küresel ticaret ve finans üzerinde önemli bir etkiye sahip. BRICS ülkelerinin dünya ekonomisine katkıları yüzde 25’in üzerinde bulunuyor.

Uluslararası Para Fonu (IMF) verilerine göre, BRICS’in ekonomik büyüklüğü 29,5 trilyon doları geçiyor. 2028’de dünya satın alma gücünün yüzde 38,6’sını BRICS grubunun oluşturması bekleniyor.

Grubun amacı ise küresel ekonomik düzeni Batı merkezli finansal sistemden daha bağımsız hale getirmek, gelişmekte olan ülkeler arasında ticareti artırmak ve alternatif finansal mekanizmalar oluşturmak olarak özetlenebilir. 

Bu bağlamda BRICS, 2014 yılında Yeni Kalkınma Bankası (NDB) gibi kuruluşlar oluşturarak Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası gibi Batı merkezli kurumlara alternatifler geliştirmeye çalışıyor.

ABD neden tehdit olarak görüyor?

BRICS, doların küresel hakimiyetine meydan okuyarak ABD ekonomisi için ciddi riskler oluşturuyor. Grubun kendi aralarında kullanılacak alternatif bir rezerv para birimi oluşturma çabaları ve ticarette dolara bağımlılığı azaltma planları, ABD’nin finansal gücünü ve doların değerini zayıflatabilir. 

Doların küresel rezerv para birimi olarak talebinin azalması, doların değer kaybına yol açabilir ve bu durum ithalat fiyatlarını artırarak ABD’de enflasyonu tetikleyebilir. Bu da Fed’in faiz kararlarında yeni belirsizliklere neden olabilir.