ABD Başkanı Donald Trump’ın göreve geldiğinden beri uygulanmaya başlayacağını söylediği ancak sonra ertelediği gümrük tarifelerinin uygulanmadan bile birçok etkisi oldu. Ülkenin en büyük ticaret ortaklarıyla diplomatik ilişkileri yıktı, piyasaları altüst etti ve ABD ürünlerine misilleme yapılmasına neden oldu.

---

07 Mart 2025, 10:46 Güncelleme: 07 Mart 2025, 13:04

Başkan Donald Trump, ABD'nin en büyük üç ticaret ortağın Meksika, Çin ve Kanada’dan gelen malları hedef almakla tehdit ederek gümrük vergilerini küresel ekonomik düzeni yeniden şekillendirmenin bir yolu olarak kullanmaya çalışıyor. Bu üç ülke birlikte ABD’ye giren ürünlerin üçte birinden fazlasını oluşturuyor. Trump'ın Kanada ve Meksika'ya yönelik gümrük vergilerini birkaç kez tehdit etmesi, ilerletmesi ve sonra geri çekmesi kafa karıştırıcı eylemlerdi. Trump dün, Kanada ve Meksika'dan gelen çoğu ürüne gümrük vergisi koyduktan iki gün sonra, bunların çoğunu askıya aldı.

Başkan, ilk döneminde imzaladığı ticaret anlaşması olan ABD-Meksika-Kanada Anlaşması kuralları çerçevesinde ticareti yapılan ürünlerin, birkaç gün önce uygulamaya koyduğu yüzde 25'lik katı gümrük vergilerinden kaçınmasına izin vereceğini söyledi. Başkan gümrük vergilerinin ABD fabrikalarına yardımcı olabileceğini ve hükümet için gelir yaratabileceğini savundu. Ancak son dönemde attığı adımlar Amerika'nın en büyük ticaret ortaklarıyla diplomatik ilişkilerini etkiledi, piyasaları altüst etti ve ABD ürünlerine karşı misillemelere neden oldu.

Gümrük tarifeleri nedir? Nasıl işlerler? Ve bunların bedelini gerçekten kim ödüyor? Cevaplar her zaman basit veya açık değil. Ayrıca bunlara cevap verebilmek için üretim, ticaret ve tedarik zincirlerinin nasıl işlediğini anlamak gerekiyor.

Tarifeler nedir ve nasıl çalışır?

Tarife, diğer ülkelerden ithal edilen ürünlere uygulanan bir devlet ek ücretidir. Tarifeleri anlamak üretim, ticaret ve tedarik zincirlerinin nasıl işlediğini ve maliyetlerin yol boyunca nasıl oluştuğunu anlamak anlamına gelir. Amerikan mağazalarında satılan ayakkabıların neredeyse tamamı başka ülkelerden geliyor ve son zamanlarda ithalat pazarın yüzde 95'inden fazlasını oluşturuyor. Amerika Birleşik Devletleri için Çin, tüm ayakkabı ithalatının yarısından fazlasını üreten baskın kaynak olmaya devam ediyor.

Üretim süreci, işçilerin spor ayakkabıları bir araya getirdiği Çin fabrikalarında başlıyor. Ürün bir ABD limanına ulaştığında, ithalatçı şirket genellikle ABD Gümrük ve Sınır Koruması'na tarife ödemelerini yapmak için lisanslı bir gümrük komisyoncusu ile çalışır. Çin'den gelen tipik bir çift ayakkabıya zaten yüzde 20 gümrük vergisi uygulanıyordu. Trump göreve geldiğinden bu yana yüzde 20 ek gümrük vergisi getirdi.