ABD Başkanı Donald Trump’ın ithalata yönelik yüksek gümrük tarifeleri, Wall Street’te 2,5 trilyon dolarlık kayba yol açarak küresel piyasaları sarstı. IMF “zayıf büyüme döneminde ciddi risk” uyarısı yaptı. Avrupa’dan gelen tepkiler artarken, Apple ve diğer şirketler dev piyasa değerlerini kaybetti.

ABD Başkanı Donald Trump, küresel ekonomik düzeni yeniden şekillendirme yönündeki son girişimlerinin Wall Street’te yaklaşık 2,5 trilyon dolarlık piyasa değerinin silinmesine yol açmasına rağmen, geniş kapsamlı gümrük tarifelerini savundu. Trump, Perşembe akşamı yaptığı açıklamada, son yüzyılın en yüksek seviyelerine çıkarılacak tarifelerin finansal piyasalarda sarsıntı yaratmasının beklenen bir durum olduğunu söyledi ve “Ekonominin birçok sorunu vardı… hasta bir hastaydı” ifadesini kullandı.

Başkan Trump, bir gün önce duyurduğu evrensel şekilde uygulanacak en az yüzde 10, bazı ülkelere ise daha yüksek gümrük vergileri kararının yatırımcı güvenini sarsmasına karşın, bu tarifelerin “patlama yaşayan bir ekonomiye” giden yolu açacağını öne sürdü.

Wall Street’te 2,5 trilyon dolarlık kayıp

ABD borsalarında temel gösterge olan S&P 500 endeksi, Perşembe günü yüzde 4,8 değer kaybederek mavi çip endeksinin piyasa değerinden 2,48 trilyon doları sildi. Bu rakam, Financial Times’ın FactSet verilerine dayanan hesaplamalarına göre belirlendi. Teknoloji ağırlıklı Nasdaq Bileşik Endeksi ise yüzde 6 oranında gerileyerek 2020’deki koronavirüs krizinden bu yana en kötü gününü yaşadı.

Cuma günü Avrupa hisseleri de düşüşünü sürdürdü. Stoxx Europe 600 erken işlemlerde yüzde 1 gerilerken, Japonya’nın Topix endeksi yüzde 3,4 düştü, Güney Kore’nin Kospi endeksi yüzde 0,9 değer kaybetti ve Vietnam’ın Ho Chi Minh endeksi yüzde 3,7 oranında geriledi. Çin, Hong Kong ve Tayvan piyasaları ulusal tatiller nedeniyle kapalıydı.

ABD doları, Perşembe günü diğer para birimlerinden oluşan sepete karşı yüzde 1,7 değer kaybettikten sonra Cuma günü de yüzde 0,2 gerileyerek, Trump’ın Kasım ayındaki seçim zaferiyle birlikte elde ettiği tüm kazanımları sildi. ING döviz stratejisti Francesco Pesole, “Bu çöküş, dolar bazlı varlıklara olan güvenin genel bir sarsılmasıdır" dedi ve ekledi: “Bu, Trump’ın 100 günü hakkında bir güven oylamasıdır.”

IMF'den küresel büyüme uyarısı

Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Kristalina Georgieva, Trump yönetiminin yeni tarifelerinin “zaten zayıf olan büyüme döneminde küresel ekonomik görünüm için ciddi bir risk” doğurduğunu belirtti.

Ekonomistler, açıklanan bu yeni vergilerin enflasyonu tetikleyerek büyümeyi yavaşlatacağını öngörürken, ABD banka hisseleri de resesyon endişeleriyle geriledi. Bankacılık sektörünü ölçen KBW endeksi yüzde 9,9 düştü.

Dünyanın en değerli şirketi olan Apple’ın hisseleri yüzde 9,3 gerileyerek piyasa değerinden 300 milyar dolardan fazla kaybetti. Yatırımcılar, Trump’ın yeni tarifelerinin iPhone üretimindeki Asya merkezli tedarik zincirlerini nasıl etkileyeceğinden endişe ediyor. Bu, Apple’ın şimdiye kadarki en büyük piyasa değeri kaybı olarak kayıtlara geçti.