Turizm hükümetler için büyük gelir kaynağı olsa da en popüler destinasyonlarda yaşayanlar için işler dayanılmaz hale geliyor. Önceki yıllarda Avrupa'da aşırı turizmle verilmeye başlayan tepkiler bu yıl artmaya başladı. 2025 yazı Avrupa’da turizm kriziyle hatırlanabilir.

---

08 Temmuz 2025, 08:00 Güncelleme: 08 Temmuz 2025, 10:14

2025 yazı, Avrupa’nın turizme savaş ilan ettiği sezon olarak tarihe geçebilir. Barcelona’da sokaklar tıkanınca bazı gruplar, turistlere su tabancaları sıktı. Mallorca’da kitlesel turizme karşı binlerce kişi yürüdü. Cenevre’de kartondan bir yolcu gemisi dar sokaklardan geçirildi. Paris’te Louvre çalışanlarının yoğunluk nedeniyle yaptığı protesto sonrası birçok ziyaretçi içeri alınmadı. Venedik’te Jeff Bezos’un düğünü, “Venice’i Bezos’tan koru” pankartları taşıyan eylemcilerin tepkisiyle şehir merkezinden taşındı.

Turizm hareketliliği pandemi öncesi seviyelere geri döndüğünde; barajı aşan 'aşırı turizm' ile günlük yaşam yerel halk için çekilmez hale geldi. 2023’te Yunan adası Zakynthos’da turist sayısı yerleşik nüfusun 150 katına ulaştı. 2024’te Avrupa’ya gelen turist sayısı 756 milyon ile önceki yıla göre 46 milyon arttı.

Turistler gelir getirse de; şehirlerde yoğun trafikten kirliliğe, hizmet sıkıntısından konut sorununun derinleşmesine kadar bir dizi soruna yol açıyor. Airbnb, VRBO gibi platformlarla uzun dönem kiralıklar azalıyor. Ucuz tatil evlerine dönüşen konutlar, yerel halkı yüksek kiralar ve gece eğlenceleriyle karşı karşıya bırakıyor. Yerel işletmeler turistik hediyelik eşya dükkanları ve dondurmacılarla yer değiştiriyor. Yüksek harcamalar yapan turistler, yerlilerin bile kendi ülkelerinde tatil yapmasını zorlaştırıyor. Sahil yerlerinde su gibi doğal kaynaklara olan talep artıyor. 2024’te Yunanistan’daki Kiklad Adaları’nın tamamı, turizmin yerel kültüre ve doğaya etkisi nedeniyle “Tehlike Altındaki Miras” listesine alındı.

Aşırı turist yükü altındaki yerler

Aşırı sorunlu yerler üç kategoriye ayrılıyor: Akdeniz sahil beldeleri, Alp kayak merkezleri ve kısa tatiller için popüler tarihi şehirler. Yunanistan'ın adaları, Hırvatistan'ın kuzey kıyıları ve Avusturya'nın Tirol bölgesindeki kayak köyleri, turistlerin yerli halktan sayıca fazla olması konusunda özellikle kötü durumda. Tek bir kentsel alandaki turist hacmi açısından, şehirler daha da kötü durumda olabilir özellikle de 2024 yılında kilometre kare başına 400 binden fazla ziyaretçi ile Paris, yerel yerleşik nüfusun 20 katı olan Atina (kilometre kare başına 88 bin) ve Kopenhag'dan (64 bin) çok daha fazla. Bu geniş kategorilerin bazı istisnaları da var: İspanya'nın Afrika kıyısındaki Lanzarote ve Fuerteventura Kanarya Adaları ile daha şaşırtıcı bir şekilde Almanya'nın Kuzey Denizi ve Baltık Kıyılarındaki adalar da ciddi bir ziyaretçi-yerleşik dengesizliği yaşıyor. İkinci kademe destinasyonlar bile aşırı turizmin bazı etkilerini yaşıyor. Akdeniz'in çok gelişmemiş son köşesi Arnavutluk'a artık Orta ve Doğu Avrupa'dan büyük bir turizm akını var.