Birçoğumuz son zamanlarda market dolaplarında ya da gittiğimiz restoranlarda vejetaryen seçeneklerin olduğunu fark etmişizdir. Bu zamana kadar vejetaryen diyet ile ilgili doğru ya da yanlış birçok bilgi karşımıza çıkmıştır. Fakat bu konu ile ilgili bilgi kirliliği oldukça fazladır.

Vejetaryen Diyet Nedir?

Vejetaryen diyet T.C. Sağlık Bakanlığı’na göre: “Bitkisel kaynaklı besinlerin ağırlıklı olarak tüketilmesini içeren bir beslenme tarzıdır.” Ayrıca “Vejetaryen diyetle beslenen bireyler bitkisel besinleri tüketirken et, kümes hayvanları, balık, yumurta, süt, peynir, yoğurt gibi hayvansal besinleri az miktarda tüketirler veya hiç tüketmezler”.

Vejetaryenliğin Tarihçesi

İnsanlık tarihi araştırıldığında ilk olarak etobur mu yoksa otobur mu beslendiği ile ilgili kesin bir bilgi bulunamamaktadır. Tunçay’ın 2018 yazdığı makaleye göre insanlık ilk olarak otobur beslenmeye başlamış ve diş yapıları ona uygun olarak şekillenmiştir; fakat Ayaz’ın yazdığı makaleye göre ilk olarak etobur olarak beslenilmiş ve yerleşik hayata geçildiğinde hem etobur hem de otobur beslenme çeşiti hayata geçirilmiştir.

İnternette gördüğümüz ya da çevremizdeki insanlardan adını duyduğumuz vejetaryen diyet aslına bakarsak yeni oluşmuş bir beslenme değildir, kendi içerisinde farklı gruplara ayrılan geniş bir beslenme biçimidir. Tarihi çok eskilere dayanan vejetaryen beslenme, M.Ö 6.yy’da Avrupa’da uygulanmaya başlanmıştır. Bu nedenle vejetaryen diyetin Avrupa’da ortaya çıkan bir beslenme çeşidi olduğu düşünülmektedir. Hepimizin bildiği önemli isimlerden Leonardo da Vinci ve Pisagor vejetaryen diyeti benimseyen kişilerdendir. Ayrıca vejetaryen diyetin o yıllardaki etkisi edebiyata da yansımıştır, Yunan şair Hesiodos M.Ö. 8.yy’da yazdığı bir şiirde vejetaryenlikten bahsetmektedir.

Vejetaryen Diyet Neden Tercih Ediliyor?

Tarihçesi bu kadar eskiye dayanmasına rağmen vejetaryen beslenme biçimini uygulayan kişi sayısı ancak son 10 yıldan beri artış göstermeye başlamıştır. Bunun nedeni araştırıldığında; sağlığa olan olumlu etkileri, hayvan haklarını koruma isteği gibi etik sorunlar, damak tadı tercihi, iklime olan olumlu etkileri, toplumlarda artan gıda alerjileri ve intoleransları, maliyet ve dini inançlar gibi birçok farklı sebebi olduğu görülmektedir. Tunçay’ın 2018 yılında yayınladığı makaleye göre kişilerin vejetaryen diyeti benimseme nedenlerinden en sık rastlanılanları; sağlık açısından olumlu etkiler, hayvan haklarını koruma isteği gibi etik sorunlar ve iklime olan olumlu etkiler gibi nedenlerdir.

Vejetaryen Diyet Yapmak Bizi Daha Sağlıklı Ya da Sağlıksız Biri Yapar Mı?

Peki, gerçekten vejetaryen beslenme sağlık için olumlu etkiler gösterir mi yoksa yanlış bilinen bir konu mu? Gelin bu konuyu hep beraber irdeleyelim.