Wastespresso kahve posasını çöp olmaktan çıkarıp döngüsel ekonomiye kazandırıyor
Türkiye’de kahve tüketimi son on yılda dörde katlandı. Wastespresso, artan posalardan karbon ayak izini ve plastik bağımlılığını azaltan yeni bir dönüşüm hikayesi yazmanın peşinde.
Türkiye’de kahve tüketimi son on yılda dörde katlandı. Wastespresso, artan posalardan karbon ayak izini ve plastik bağımlılığını azaltan yeni bir dönüşüm hikayesi yazmanın peşinde.
02 Ekim 2025, 08:02
Fotoğraf: Güven Polat
Bir fincan kahvenin kırk yıl hatırı, posasında ise önemli bir geri dönüşüm fırsatı var. Kokusuyla, keyfiyle rutinlerimizin vazgeçilmezi olan kahve, tüketildikten sonra geriye devasa bir posa bırakıyor. Öyle ki dünyada her yıl 10 milyar kilogram kahve atığı ortaya çıkıyor. Herhangi bir ekonomik ya da çevresel faydaya dönüşmeden de bu posanın yüzde 99’u çöpe gidiyor. Yaratıcı zihinler için bu dönüşüm fırsatı demek. Dünyada kahve posasının değerlendirilmesi fikri Avrupa’dan Asya’ya, ABD’den Avustralya’ya kadar pek çok ülkede farklı modellerle hayat buluyor. Misal, Birleşik Krallık merkezli BeaNused, kahve posasını plastik hammaddesiyle birleştirerek ürünlerde yüzde 30’a kadar daha az plastik kullanımı sağlıyor. Belçika’da PermaFungi, işlediği yaklaşık 155 ton kahve posasını mantar ve gübre üretimiyle değerlendirmiş durumda. İngiltere merkezli Bio-bean ise kahve posalarını biyokütle peletleri ve biyoyakıt haline getirerek atığı enerji dönüşümüne tabi tutuyor.
Türkiye de bu meseleye kafa yoran ülkeler arasında. Zira yıllık kahve tüketimi 2010’ların başında kişi başına 350 – 400 gram civarındayken bugün bu rakam 1,5 kilograma çıkmış durumda. Yükseliş grafiği kahve kültürünün zenginleştiğini gösterdiği gibi akla kritik bir soruyu da getiriyor: Bu atıklar nasıl değerlenecek? Yanıt ise Wastespresso’dan geliyor. Wastespresso’nun global arenadaki diğer oyunculardan farklı bir özelliği var: Posanın tamamını dönüştürmek. Girişim ‘360 derece upcycling’... Yani atıkların tüm boyutlarıyla, değer katarak yeniden değerlendirildiği bir yaklaşıma sahip. Şirket, kahve posasını çöpe gitmekten kurtarırken pipet, kupa, biyo-kompozit hammadde, paneller gibi ürünlere dönüştürüyor. Bugüne kadar 79 ton kahve posasını dönüştürmüşler. 32 ton plastik tüketimini önleyerek, 103 ton da karbon emisyonunu azaltmışlar. Ortaya çıkan iş modeli hem çevreci hem de döngüsel ekonomiye katkı sağlıyor. Bugün Wastespresso, 70’ten fazla şirkette, İstanbul, Ankara, İzmir ve Kocaeli’de aktif olarak kahve topluyor. İş Bankası, Enerjisa, Tchibo, Allianz, Eti, Decathlon, MediaMarkt, Yemeksepeti, Zorlu Holding, PwC, Nestlé, Unilever, BAT gibi markalar bu sürece dâhil.