Çinli DeepSeek şirketi bu hafta piyasaları altüst etti. Dikkatler de şirketin başındaki isme yöneldi. İşte şirketi kuran mühendis Liang Wenfeng hakkında bilinmesi gerekenler.

---

30 Ocak 2025, 17:00 Güncelleme: 31 Ocak 2025, 09:07

Teknolojide pek çok girişimcinin sadece bir belirleyici eylemi olur. DeepSeek'in kurucusu Liang Wenfeng ise şimdiden ikinci eylemini gerçekleştiriyor. Meslektaşları tarafından içe dönük olarak tanımlanan mühendis, ilk olarak 2010'ların sonunda Çin'in yatırım dünyasına damgasını vurdu ve güçlü getiriler sağlamak için yapay zeka modellerini kullanan ve milyarlarca dolar sermaye çeken bir hedge fonun kurucu ortağı oldu. Liang, kârdan güç alarak ve Pekin'in spekülatif ticaret üzerindeki sıkılaştırıcı baskısına karşı temkinli davranarak 2023'te yönünü değiştirdi. Yapay zekaya para yatırdı, yapay zeka çipleri üzerine bahis oynadı ve Silikon Vadisi'nin önde gelen OpenAI'ın Çin'deki karşılığını oluşturmak için bir ekip kurdu. Sadece iki yıl sonra, DeepSeek küresel teknoloji piyasasını altüst etti. İşte Liang Wenfeng hakkında bilmeniz gerekenler:

Sessiz bir çocuktu

Çin medyasına göre Liang 40 yaşına yeni girdi. Yerel bir propaganda bürosuna göre Liang, anne ve babasının ilkokul öğretmeni olarak çalıştığı Çin'in güneyindeki Guangdong eyaletinde büyüdü. Liang'ın ortaokul öğretmeni pazar günü yayınlanan bir röportajda büroya, çocukken sessiz olduğunu ve “çalışma ve dinlenme dengesine çok dikkat ettiğini, sanki çok fazla zaman harcamadan her konuyu iyi öğrenebileceğini” söyledi. Tam adını vermeyen öğretmen Liang'ın küçük yaşlardan itibaren matematik yeteneği gösterdiğini ve ortaokulda üniversite düzeyinde matematik öğrenmeye başladığını ekledi.

Liang'a dair çok fazla bilgi yok. Çin medyası onun Çin'in doğusunda bir teknoloji merkezi olan ve Çinli e-ticaret devi Alibaba Group'a ev sahipliği yapan Hangzhou'daki Zhejiang Üniversitesi'nde lisans ve yüksek lisans düzeyinde bilgi mühendisliği eğitimi aldığını yazdı.

Kariyeri nasıl başladı?

Liang'ın kariyeri tamamen farklı bir sektörde çalışmasıyla başladı: Finans. Liang 2015 yılında, ticaret stratejileri geliştirmek için matematik ve yapay zekaya dayanan niceliksel bir hedge fonu olan High-Flyer'ı kurdu. Web sitesine göre 2017 yılına gelindiğinde, şu anda 10 binden fazla yüksek net değerli müşteriye hizmet veren firma, bir yapay zeka araştırma ekibini işe aldı ve ticareti için neredeyse tamamen yapay zeka algoritmaları kullanıyordu. Firmanın felsefesi sitesind, "Başarının yüzde 99'unun alın terinden, sadece yüzde 1'inin ise yetenekten geldiğine inanıyoruz" sözleriyle anlatılıyor. Birkaç yıl sonra Liang yapay zekaya olan ilgisini bir adım öteye taşıdı: Devlet medyasına göre 2023 yılında Hangzhou merkezli, büyük dil modelleri geliştirmeye adanmış bir şirket olan DeepSeek'i kurdu.

Liang DeepSeek'i nasıl yönetiyor?

LinkedIn profillerinin incelenmesine göre DeepSeek'in araştırmacılarının çoğu Pekin Üniversitesi gibi Çin'in en iyi okullarının genç mezunları. Liang, geçen yıl nadiren verdiği bir röportajda, Çinli bir teknoloji kuruluşu olan 36Kr'ye çalışanlarda ne aradığını anlattı. 40 yaşındaki CEO, "Seçim kriterlerimiz her zaman tutku ve merak olmuştur. Pek çok insanın araştırma yapma arzusu para kaygısının çok ötesinde" dedi.

Şu anda Singapur'da doktora öğrencisi olan eski DeepSeek araştırmacısı Benjamin Liu'ya göre Liang alçakgönüllü ve şirketinin teknoloji geliştirmesinin küçük ayrıntılarıyla yakından ilgili.  Liu bir röportajında, “Örneğin eğitim stratejisi hakkında konuşurken her ayrıntıyı iki kez kontrol eder” dedi ve Liang'ın özgür ve işbirlikçi bir şirket kültürünü teşvik ettiğini ekledi.

Firma kendisini hayırsever olarak tanıtıyor. Şirketin web sitesine göre Liang'ın hedge fonu High-Flyer ve adı açıklanmayan bir High-Flyer çalışanı, 2020'den bu yana kırsal kalkınma ve eğitim kuruluşları da dahil olmak üzere Çinli hayır kurumlarına 80 milyon dolardan fazla bağışta bulundu. 

JinaAI CEO'su Han Xiao, Wenfeng'i “egosu olmayan, sürekli öğrenmeye devam eden ve halka açık yerlerde asla vakit geçirmeyen, gösterişsiz, zeki bir adam” olarak tanımladı. Wenfeng verdiği bir röportajda Çin'in yapay zeka endüstrisinin ABD'yi yakalamaya çalıştığını ve DeepSeek'in bunu değiştirmesini istediğini söyledi. DeepSeek CEO'su, “Çin'in yapay zekasının sonsuza kadar takipçi olarak kalamayacağına inanıyoruz. Genellikle Çin ve Amerikan yapay zekası arasında bir ya da iki yıllık bir fark olduğunu söylüyoruz ancak asıl fark özgünlük ve taklit arasında” dedi.

---