Birçoğumuz yediğimiz gıdaların sağlığımızı direkt olarak etkilediğini biliriz. Literatürde yayınlanan son çalışmalarda, ileri yaşlarda demansa yakalanma riskinin sadece ne yediğimizle ilgili değil aynı zamanda hangi yiyecekleri birlikte yediğimizle de alakası olduğu görülmüştür.

Demans Nedir?

Demans; hafızayı, günlük hayattaki işleri yapabilme yeteneğini ve düşünme yetisini olumsuz yönde etkileyen nörodejeneratif bir hastalıktır. Nörodejeneratif hastalıklar; nöronların yapısal ya da fonksiyonel olarak kaybıdır. Bir diğer tanımla; sinir hücrelerinde ya da beyin bölümlerinde hasar oluşması sonucu, sinir sisteminin artık görevini yerine getirememesi ve bu durumun kronik bir şekilde ilerlemesidir. Fonksiyonel kayıp doğum esnasında oluşmuş olabileceği gibi genetik ya da yaşlanma etkisiyle de oluşabilmektedir. Dünya çapında ölüm nedenleri incelendiğinde ilk sıralarda; kanserin, kardiyovasküler hastalıkların ve nörodejeneratif hastalıkların neden olduğu görülmektedir.

Demans görülen kişiler; değişik ortamlara ya da durumlara alışmakta zorlanır, kısa süre önce ne yaptıklarını hatırlayamaz fakat 20 sene öncesini oldukça net hatırlarlar, sohbet ederlerken doğru kelimeleri kullanamazlar ve hikayeyi takip etmekte zorlanırlar, çevresindeki insanlara sürekli aynı soruları sorarlar, dışarı çıktıklarında önceden çok iyi bildiği yolları tanıyamazlar, ruh halleri genellikle depresif ve öfkelidir, eskiden severek yaptıkları hobilere artık ilgi duymamaya ve tanıdıkları insanları tanımamaya başlarlar ve gündelik yaşamlarındaki sorumluluklarını yapmakta sorun yaşarlar.

Demans nöronların dejenerasyonu nedeniyle oluşabileceği gibi ayrıca farklı beyin hastalıklarının ya da yaralanmaların bir sonucu olarak da ortaya çıkabilmektedir. En fazla Alzheimer hastalığı ve damar demansı nedeniyle ortaya çıkmaktadır. Demansın şiddeti kişiden kişiye farklılık göstermektedir. Demans tanısının konulması için bir uzman tarafından hafıza, dil, dikkat ve ruh hali gibi muayenelerin yanı sıra aile ya da yakın arkadaş olan bir kişinin de görüşleri alınmalıdır.

Demans dünya çapında pek çok insanın yaşadığı bir sağlık sorunudur. Her yaşta görülebilmekte olup 65 yaş üstünde fazla görülmekte ve 65 yaş üstü nüfusun yaklaşık olarak %5-8’inde gözlemlenmektedir. Demans ayrıca dünya çapındaki ölüm nedenlerinden 7. sırada yer almaktadır. Yaklaşık olarak 47 milyon kişi demans problemi yaşamakta ve bu sayının 2050 yılında yaklaşık olarak 131 milyon olacağı ön görülmektedir. Bu nedenle bilim insanları demans ile ilgili yıllardır araştırma yapmakta ve tedavi yolları aramaktadır. Demans için henüz net bir tedavi bulunamamıştır. Bu nedenle demans oluşumu ile ilişkili olabilecek her türlü faktör araştırılmakta ve demansa yakalanma riski olabildiğince azaltılmak istenmektedir. Günlük beslenme rutini de bu faktörlerin en başında gelmektedir.