Fransa’da yazın yapılan seçimlerden bu yana süren siyasi gerilimin etkileri devam ediyor. Şimdi gözler hükümeti düşürülen Michel Barnier’in ardından yeni başbakan François Bayrou’da. Peki Bayrou selefinin başaramadığını başarabilecek mi?

---

25 Aralık 2024, 11:38 Güncelleme: 25 Aralık 2024, 16:32

Fransa parlamentosunun alt kanadının bu ayın başında 60 yılı aşkın bir süredir ilk kez hükümeti devirmesi Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'u yeniden, ülkenin bölünmüş siyasi manzarasını yönlendirebilecek bir başbakan aramaya zorladı. Macron, hem Sosyalistler hem de muhafazakârlarla ittifaklar kurma ve uzlaşma sağlama konusunda deneyimli bir milletvekili olan merkezci François Bayrou'yu tercih etti. Bayrou’nun selefi Michel Barnier, bütçe anlaşmazlığı nedeniyle aşırı sağcı Ulusal Birlik ile solun güçlerini birleştirmesiyle ülkenin en kısa görev yapan başbakanı oldu. Şimdi yeni başbakan, onunla aynı kaderi paylaşmaktan kaçınmak için mücadele edecek. 

73 yaşındaki Bayrou, Barnier ile aynı mali ve siyasi kısıtlamalarla uğraşmak zorunda. Temmuzdan önce yeni seçimlerin yapılamadığı Fransa’da, Macron’un partisinin çoğunluğa sahip olmadığı bir parlamentoda yasaları geçirmek zor olacak. 

Barnier’in hükümeti neden düştü?

Haziran ayında Macron, Ulusal Birlik’in Avrupa seçimlerinden zaferle çıkmasının ardından parlamentonun alt kanadını feshetti. Bu kumar geri tepti ve Ulusal Meclis uzlaşmaz üç bloğa bölündü: Solcu bir ittifak, Macron'u destekleyen küçülmüş bir merkez ve Le Pen liderliğindeki güçlenmiş aşırı sağcı bir parti. Macron, Avrupa Birliği adına Brexit müzakerelerini yürüten Barnier'in uzlaşmacı olacağını umarak, parlamento seçimlerinin ardından Barnier'i atamak için iki ay uğraştı. Ancak 2025 bütçe tasarısı etrafındaki müzakereler gerilimi arttırdı ve başbakan ilgili tasarının oylamasını atlamak için anayasal bir araç kullandığında, Le Pen hükümeti düşüren bir güvensizlik önergesini desteklemek için sol ile güçlerini birleştirdi.

Le Pen'in partisi Barnier'den, bütçe açığını AB kurallarına daha yakın bir şekilde ekonomik çıktının yüzde 6,1'inden yüzde 5'ine getirmek için 60 milyar euro (63,4 milyar dolar) vergi artışı ve harcama kesintisi planları konusunda taviz talep etti. Barnier, aşırı sağcıların hane halkını kemer sıkma politikasından koruma taleplerine yanıt olarak on birinci saate kadar birçok taviz verdi. Ancak Le Pen bunun yetersiz olduğunu söyledi ve başbakanı seçmenlerine saygı duymamakla suçladı.

Bayrou neyi farklı yapabilir?

Bayrou'nun yeni kabinesi ağır toplar ve deneyimli isimlerle dolu. Başbakan iki eski başbakanı hükümete geri getirdi ve solla bağları olan deneyimli bir yatırım uzmanı olan Eric Lombard'ı maliye bakanlığını yönetmesi için görevlendirdi. Parlamentonun desteğini kazanabilecek bir 2025 bütçe tasarısı hazırlamak Bayrou'nun en acil ve aynı zamanda en zorlu görevi. Devlet 1 Ocak'tan itibaren sadece hayati harcamalara izin veren ve giderek büyüyen bütçe açığını gidermek için hiçbir şey yapmayan acil durum mevzuatını uygulayacak. Hem aşırı sol hem de aşırı sağ, Barnier'in harcama kesintileri ve vergi artışı formülünü vatandaşlar ve işletmeler için dayanılmaz bir yük olarak reddetti. Bayrou da açığı keskin bir şekilde daraltma sözü verdi ancak şirketleri korumak için bazı hafif değişikliklerin sinyalini verdi.