Amazon, Google ve Microsoft beş kıtanın su kıtlığı çeken bölgelerinde veri merkezleri inşa ediyor. Teknoloji liderleri yüzlerce veri merkezi yapmayı planlıyor ve bu durum zaten su sorunuyla mücadele eden nüfuslar üzerinde büyük bir etki yaratacak.

---

13 Nisan 2025, 14:06

SourceMaterial ve The Guardian tarafından yapılan bir araştırma Amazon, Microsoft ve Google'ın dünyanın en kurak bölgelerinde büyük miktarda su kullanan veri merkezleri işlettiğini ve çok daha fazlasını inşa ettiğini ortaya çıkardı. ABD Başkanı Donald Trump'ın destek sözü verdiği üç teknoloji devi, ABD'de ve dünya genelinde yüzlerce veri merkezi planlıyor ve bu durum halihazırda su kıtlığıyla yaşayan nüfuslar üzerinde potansiyel olarak büyük bir etki yaratacak. Ethical Tech Society'nin kurucusu Lorena Jaume-Palasí, “Su meselesi çok önemli hale gelecek. Kaynak perspektifinden bakıldığında dayanıklılık bu topluluklar için çok zor olacak” dedi. 

SourceMaterial'ın araştırmasına göre dünyanın en büyük online perakendecisi Amazon'un su kullanımı çabaları şirket içinde muhalefete yol açtı ve kendi sürdürülebilirlik uzmanlarından biri planlarının etik olmadığı uyarısında bulundu. SourceMaterial ve Guardian'ın sorularını yanıtlayan Amazon ve Google sözcüleri, su kıtlığını her zaman göz önünde bulundurduklarını söyleyerek geliştirmelerini savundular. Microsoft ise yorum yapmayı reddetti.

Verilerin uzaktan depolanması ve işlenmesinin yanı sıra ChatGPT gibi yapay zeka modellerini eğitmek için bilgi teknolojisi şirketleri tarafından kullanılan ağa bağlı sunucuları içeren geniş depolar olan veri merkezleri, soğutma için su kullanıyor. SourceMaterial'ın analizi, dünyanın halihazırda su kıtlığıyla karşı karşıya olan bölgelerinde üç büyük teknoloji firmasına ait 38 aktif veri merkezinin yanı sıra geliştirme aşamasında olan 24 veri merkezi daha tespit etti.

Veri merkezlerinde yüzde 78 artış

Veri merkezlerinin konumları genellikle sektörel sırlardır. Ancak SourceMaterial, yerel haberleri ve sektör kaynakları Baxtel ve Data Center Map'i kullanarak Amazon, Microsoft ve Google'a ait aktif ya da geliştirme aşamasında olan 632 veri merkezinin haritasını çıkardı. Bulut bilişim ve yapay zeka, dünyanın depolama talebinde bir artışa neden olurken, bu şirketlerin planlarının, Kuzey Amerika, Güney Amerika, Avrupa, Asya, Afrika ve Avustralya'da planlanan inşaatlarla dünya çapında sahip oldukları veri merkezi sayısında yüzde 78'lik bir artış içerdiğini gösteriyor.

Dünyanın suyun bol olduğu bölgelerinde, veri merkezlerinin yüksek su kullanımı daha az sorunlu ancak 2023'te Microsoft, suyunun yüzde 42'sinin “su stresi olan bölgelerden” geldiğini söylerken, Google su tüketiminin yüzde 15'inin “yüksek su kıtlığı” olan bölgelerde olduğunu söyledi. Amazon ise bir rakam belirtmedi. SourceMaterial ve Guardian'ın analizine göre şimdi bu şirketler faaliyetlerini dünyanın en kurak bölgelerinden bazılarında genişletmeyi planlıyor.