Zelenskiy: 'ABD Ukrayna'ya 15 yıl güvenlik garantisi teklif etti'
SOURCE:BBC Türkçe
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Florida'da ABD Başkanı Donald Trump ile görüştü. Ortak basın toplantısında liderler görüşmenin "harika" geçtiğini söylerken, her iki lider de bazı zorlu meselelerin çözümsüz kaldığını kabul etti. Zelenskiy, ABD'nin 15 yıl güvenlik garantisi verdiğini söyledi.
Trump - Zelenskiy görüşmesi: 'İlerleme kaydedildi ama zorlu sorunlar çözülemedi'
Kaynak, Getty Images
Yazan, BBC News Türkçe
Bildirdiği yer, Londra
3 Aralık 2025
Güncelleme 29 Aralık 2025
Okuma süresi: 5 dk
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Florida'da ABD Başkanı Donald Trump ile görüştü. Ortak basın toplantısında liderler görüşmenin "harika" geçtiğini söylerken, her iki lider de bazı zorlu meselelerin çözümsüz kaldığını kabul etti.
Trump savaşı sona erdirmek için yapılan müzakerelerin başarılı olup olmayacağının "bir iki hafta içinde netleşeceğini" söyledi.
Zelenskiy 20 maddelik barış planı üzerinde % 90 oranında uzlaşma sağlandığını belirtti.
Zelenskiy ayrıca, Ukrayna'ya güvenlik garantileri konusunda uzlaşmaya varıldığını söylerken, Trump bu konuda daha temkinli bir tutum takındı ve böyle bir uzlaşmaya % 95 oranında varıldığını belirtti ve Avrupa ülkelerinin ABD'nin de desteğiyle "büyük bir rol oynamasını beklediğini" vurguladı.
Zelenskiy daha önce ABD'nin Ukrayna birliklerinin ülkenin doğusundaki Donbas bölgesinden tamamen çekilmesi teklifini yumuşatmayı umduğunu söylemişti. Hem Trump hem de Zelenskiy bu meselede uzlaşmaya varılmadığını belirtti.
Trump "Mesele çözülemedi ama çok daha fazla yaklaştık. Bu çok zorlu bir sorun" dedi.
Zelenskiy ve heyeti Florida'ya ulaşmadan önce Trump ve Rusya lideri Vladimir Putin bir telefon görüşmesi yaptı ve Trump bu görüşmeyi "verimli", Kremlin'in Dış Politika Danışmanı Yuri Uşakov da "dostane" diye tarımladı.
Uşakov, Putin'in Avrupa Birliği ve Ukrayna'nın 60 günlük ateşkes önerisini savaşı uzatacağıni söylediğini aktardı. Kremlin ayrıca, Ukrayna'nun Donbas konusunda "vakit kaybetmeden" bir karar vermesi gerektiğini söyledi.
ABD Başkanı, Zelenskiy ile görüşmesinden sonra Putin ile bir telefon teması daha kuracağını belirtti.
ABD Başkanı'nın Mar-a-Lago'daki evindeki görüşme hafta sonu Kiev'e yönelik yoğun Rus bombardımanının ardından gerçekleşti.
Zelenskiy bu saldırıların Moskova'nın "barış istemediğinin" kanıtı olduğunu söyledi.
Yetkililer, Cuma gecesi Ukrayna'nın başkentini hedef alan 10 saatlik füze ve insansız hava aracı saldırısında iki kişinin öldüğünü, 32 kişinin de yaralandığını açıkladı.
Ukrayna'nın doğusundaki Donbas'ın kontrolü şu ana kadar önemli bir anlaşmazlık noktasıydı, ancak Zelenskiy artık "serbest ekonomik bölge"nin bir seçenek olabileceğini söylüyor.
Moskova şu anda Donetsk bölgesinin yaklaşık %75'ini ve komşu Luhansk'ın yaklaşık %99'unu kontrol ediyor. Bu bölgeler topluca Donbas olarak biliniyor.
Kremlin, Zelenskiy'nin Rusya'nın da geri çekilmesi halinde Donbas'ın doğusundaki birliklerini geri çekme teklifiyle ilgili yorum yapmadı.
Ancak resmi haber ajansı Tass'ın bildirdiğine göre Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin 27 Aralık'ta yaptığı açıklamada Ukrayna'nın "çatışmayı barışçıl bir şekilde çözmek için acele etmediğini" söyledi.
Putin, Kiev'in çatışmayı barışçıl yollardan çözmek istememesi halinde Rusya'nın hedeflerine askeri yollardan ulaşacağını da sözlerine ekledi.
Kaynak, Pavel Byrkin / POOL / AFP / Getty Images
Ukrayna Cumhurbaşkanı yeni barış planı taslağı konusunda iyimser olduğunu dile getirerek bunu "savaşın sona erdirilmesine yönelik temel bir belge" olarak nitelendirmişti.
26 Aralık'ta gazetecilere yaptığı açıklamada %90'ının tamamlandığını söyledi:
"İşimiz %100 hazır olduğundan emin olmak" dedi.
Ancak Politico'ya verdiği bir mülakatta Trump, kendisinin onayı olmadan Zelenskiy'nin "hiçbir şeye sahip olmadığı" uyarısında bulundu.
Trump yeni taslağı Pazar günü görmeyi beklediğini de sözlerine ekledi.
Trump, Rusya Devlet Başkanı ile "yakında" görüşmeyi beklediğini de belirtti.
Kanada Başbakanı Mark Carney ile görüşmelerinin ardından Zelenskiy, Moskova'nın Kiev'e yönelik son saldırısının "Putin'in barış istemediğini gösterdiğini" söyledi.
Zelenskiy ayrıca Trump ile yapacağı görüşme öncesinde Avrupalı liderlerle bir telefon görüşmesi yaptı.
Almanya Başbakanı Friedrich Merz, Kiev'in Avrupa ve NATO liderlerinin "tam desteğine" sahip olduğunu söyledi.
Son planın ayrıntılarında neler var?
Zelenskiy 24 Aralık'ta iki saat süren basın toplantısında 20 maddelik barış planının ayrıntılarını anlatmıştı.
Bu plan, Moskova'nın talep ettiği gibi Ukrayna birliklerinin ülkenin doğusundan çekilmesini de içeriyor. Ancak Ukrayna çekilmeyi Rusya'nın da aynı bölgeden çekilme şartına bağlıyor.
Planda ABD, NATO ve Avrupa'dan güvenlik garantileri bulunduğunu ve Rusya tekrar Ukrayna'yı işgal ederse, koordineli bir tepki öngörüldüğünü belirtti.
Zelenskiy, başlıca tartışma noktalarından biri olan doğudaki Donbas bölgesi içinse "serbest ekonomik bölge" oluşturulmasının potansiyel bir seçenek olduğunu söyledi.
Zelenskiy, toprak dahil hassas meselelerin "liderler seviyesinde" çözülmesi gerekeceğini, ancak son planın Ukrayna'ya sağlam güvenlik garantileri ve 800 bin kişilik bir ordu sağladığını vurguladı.
Zelenskiy "İki seçenek var. Ya savaş devam edecek ya da tüm potansiyel ekonomik bölgeler konusunda bir karara varılması gerekecek" dedi.
Ukrayna lideri ayrıca, şu anda Rusya'nın elinde bulunan Zaporijya nükleer santralinin etrafında da bir ekonomik bölge kurulması ve Rusya'nın diğer dört Ukrayna bölgesi Dnipropetrovsk, Mikolaiv, Sumi, and Harkov'dan çekilmesi gerektiğini vurguladı.
20 maddelik barış planı Berlin'de yapılan görüşmelerde de ele alınmıştı.
Ukrayna'nın Avrupalı müttefiklerinin katkısıyla yazılan bu taslak, Rusya'dan yana olmakla eleştirilen 28 maddelik orijinal barış planı üzerinde yapılan güncellemelerden oluşuyor.
Zelenskiy, 14 Aralık'ta ABD Başkanı Özel Temsilcisi Steve Witkoff ve Donald Trump'ın damadı Jared Kushner ile görüşmüştü.
ABD yetkililerinin açıklamalarına göre Washington, Kiev'e yasal olarak bağlayıcı güvenlik garantileri sunmayı kabul etmişti.
Zelenskiy daha sonra 15 Aralık'ta Avrupalı liderlerle görüştü.
Bu görüşmelere İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Polonya Başbakanı Donald Tusk, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve NATO Genel Sekreteri Mark Rutte katıldı.
Kaynak, Reuters
Fotoğraf altı yazısı, ABD Başkanı Donald Trump, Ağustos ayında Alaska'da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile biraraya geldi. Trump, Moskova'daki son görüşmelere ABD elçisi Steve Witkoff'u gönderdi.
Washington, Kasım ayında Kiev'e 28 maddelik bir plan sunmuştu.
Basına yansıyan haberlere göre planın son hali şöyleydi:
Ukrayna ordusu 800 bin personelle sınırlandırılacak. İlk teklifte bu 600 bindi.
Ukrayna NATO ülkelerinin tamamı onay verirse üye olabilecek. Şu anda tüm ülkeler bunu desteklemiyor. Planın ilk halinde Kiev için NATO üyeliği bir seçenek olmaktan çıkarılacaktı.
NATO Ukrayna'da "kalıcı" asker bulundurmayacak. İlk taslakta Ukrayna'da hiçbir NATO askeri bulunamayacağı yer alıyordu.
ABD, Rusya'nın saldırı ihtimaline karşı NATO'nun 5. maddesine benzer bir güvenceyi Ukrayna'ya verebilecek. Bu, Ukrayna'ya yapılan saldırıların tüm NATO'ya yapılmış kabul edileceği anlamına geliyor. İlk taslakta böyle bir güvence yoktu.
Ukrayna kaybettiği toprakları askeri yollarla almamayı vadedecek. Bunun yerine müzakerelerle geri almayı deneyecek. İlk taslakta Kırım, Luhansk ve Donetsk bölgelerinin "defakto Rus toprağı" olarak kabul edilmesi yer alıyordu.
Ukrayna topraklarının yaklaşık beşte birini kontrol eden ve ilerlemeye devam eden Rus güçleri, kış yaklaşırken Ukrayna'nın enerji altyapısına sık sık saldırılar düzenliyor.
Kremlin 2022 yılında Ukrayna'nın dört bölgesini (Donetsk, Lugansk, Zaporijya ve Herson) tam kontrole sahip olmamasına rağmen ilhak etti.
Rusya ayrıca 2014 yılında Kırım yarımadasını Ukrayna'dan ilhak etti.
